Tojad dzióbaty Aconitum variegatum

Tojad dzióbaty, tojad pstry (Aconitum variegatum L.) – gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych. Występuje w środkowej, południowej i wschodniej Europie oraz w Turcji. W Polsce występuje głównie w Karpatach i Sudetach, poza nimi jeszcze na przedgórzu Sudetów, na Wyżynie Małopolskiej i Lubelskiej, na Pojezierzu Kaszubskim i Pobrzeżu Gdańskim. Notowany był również z Wyżyny Śląskiej i z Roztocza.

Łodyga naga, wzniesiona i zwykle rozgałęziona, osiąga ok. 100 cm wysokości. Jest gruba, sztywna, naga i pusta w środku. Liście ulistnienie skrętoległe. Liście duże, dłoniaste, głęboko podzielone na kilka odcinków, 5–7 sieczne, głęboko ząbkowane. Kwiaty kwiatostan znajdujący się na górnej części łodygi składa się z grona bądź kilku gron o fioletowo-granatowej barwie (wyjątkowo zdarzają się białe kwiaty lub pstre). Kwiaty grzbieciste, o opadającym okwiecie, do 5 cm długości i do 2 cm szerokości. Posiadają wąskopłatkowe podkwiatki. Hełm kwiatów ma owłosione brzegi, jest otwarty, wydłużony i pochylony do przodu, a nad samym dzióbkiem jest silnie wklęsły. Wewnątrz znajdują się miodniki o zgrubiałej i odgiętej do tyłu ostrodze. Nitki pręcików są nagie. Owoc mieszek zawierający liczne drobne nasiona. Mają one gładkie ściany oraz oskrzydlone krawędzie.

Biologia i występowanie

Bylina, hemikryptofit. Gatunek charakterystyczny dla zespołu Arunco-Doronicetum austriaci. Występuje w zespołach ziołorośli i w lasach, szczególnie nad potokami, na obrzeżach lasów, na polanach, upłazach i ustalonych piargach. Kwitnie od czerwca do września, zapylany jest przez trzmiele. Owoce dojrzewają od września i stopniowo rozsiewają się. Wszystkie części rośliny są silnie trujące.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 19:00:45]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72986801. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • czerwiec
      • lipiec
      • sierpień
      • wrzesień
    • barwa kwiatów
      • płatki białe
      • płatki fioletowe
    • kwiatostan
      • groniasty
        • prosty
          • grono
    • symetria kwiatu
      • grzbiecista
  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • od kolana do pasa (60 < x < 100 cm)
    • wygląd łodygi
      • łodyga gałęzista
      • łodyga gładka
      • łodyga wzniesiona
  • cechy owoców
    • rodzaj owoców
      • suche
        • mieszek
    • powierzchnia owocu
      • gładka
  • ogólne
    • roślina trująca
    • roślina chroniona
    • bylina
    • tworzy mieszańce
  • siedlisko
    • polany
    • Sudety