Czerniec gronkowy Actaea spicata

Czerniec gronkowy (Actaea spicata L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych. Występuje w stanie dzikim w prawie całej Europie oraz w umiarkowanej strefie Azji, sięgając na wschód po Chiny. W Polsce rozpowszechniony w znacznej części kraju, rzadszy na Mazowszu, ziemi lubuskiej oraz na wybrzeżu zachodniopomorskim.

Pokrój roślina wieloletnia, 30–60 cm wysokości, o nieprzyjemnym zapachu, słabo rozgałęziona. Liście duże, długość do 30 cm, podwójnie trójdzielnie pierzaste, ogonkowe. Odcinki są nieregularne i grubo ząbkowane. Mają ostry zapach. Kwiaty małe, białe, 4 lub 5-dzielne w gęstych wierzchołkowych lub bocznych pojedynczych lub złożonych gronach. Słupek pojedynczy, siedzący, pręciki wolne. Działki kielicha i płatki korony szybko opadające. Kwiaty nie posiadają miodników. Owoc kulista, początkowo zielona, a następnie czarna jagoda. Jest to jeden z nielicznych przedstawicieli licznej rodziny jaskrowatych, który wytwarza ten typ owocu. Jagoda zawiera brunatne, ustawione w dwóch rzędach nasiona.

Biologia i występowanie

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od maja do lipca. Zabezpieczeniem przed samozpyleniem jest przedsłupność. Występuje w cienistych lasach bukowych, zboczach, w wąwozach i w kamienistych górach na podłożu wilgotnym i bogatym w wapń. W Polsce występuje na całym obszarze. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Tilio platyphylli-Acerion pseudoplatani. Roślina trująca. Liczba chromosomów 2n = 16.

Roślina lecznicza dawniej stosowana w medycynie. Dawniej wykorzystywano go jako barwnik: owoce gotowane z kwasami dają czarny barwnik. Dawniej uważany za ziele lecznicze przeciwko dżumie.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 19:01:22]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72985715. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy łodygi
    • zapach łodygi
      • zapach nieprzyjemny
    • wygląd łodygi
      • łodyga gałęzista
  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • maj
      • czerwiec
      • lipiec
    • barwa kwiatów
      • płatki białe
  • cechy owoców
    • rodzaj owoców
      • mięsiste
        • jagoda
    • kolor owoców
      • zielone
      • czarne
      • brązowe
  • ogólne
    • roślina trująca
    • roślina lecznicza
    • roślina użytkowa
    • bylina

 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.