Powojnik alpejski Clematis alpina

Powojnik alpejski (Clematis alpina) – gatunek pnącza z rodzaju powojników, występuje w Europie i Azji (Syberia, Kirgistan, Mongolia). Jest to jeden z trzech gatunków występujących w Polsce w stanie naturalnym, rośnie najczęściej w Tatrach, także w Pieninach, Gorcach, Beskidzie Niskim i w Bieszczadach. Jest także uprawiany, jako roślina ozdobna.

Łodyga pnąca się, drewniejąca, dorasta do 2 m. Przytrzymuje się podpór ogonkami liściowymi. Liście ulistnienie naprzeciwległe, liście podwójnie trójdzielne, o długich ogonkach. Kwiaty pojedyncze, szerokodzwonkowate, osadzone na długich szypułkach, zwisłe, czteropłatkowe, o średnicy 4–6 cm są nieco mniejsze niż u mieszańców ogrodowych, w kolorze niebieskofioletowym. W środku widoczne są liczne, białe prątniczki (zredukowane pręciki), które są o połowę krótsze od działek. Spotykane są także odmiany o kwiatach białych, różowych i czerwonobrązowych. Kwiaty pojawiają się na zdrewniałych, zeszłorocznych pędach. Owoce drobne niełupki zebrane w gęsty kulisty owoc zbiorowy. Poszczególne niełupki posiadają wydłużony, pierzasty dzióbek powstały z szyjki słupka.

Biologia i występowanie

Pnącze, chamefit. Okres kwitnienia przypada od maja do sierpnia. Siedlisko: rośnie w lasach i zaroślach, wśród kosówki, od pogórza po piętro subalpejskie, najczęściej wzdłuż rzek, przeważnie na podłożu wapiennym, rzadziej na krzemianowym. Cała roślina jest lekko trująca. Przy doustnym spożyciu powoduje biegunkę, skurcze i podrażnienia skóry. W stanie wysuszonym nie powoduje już podrażnień skóry.

Roślina ozdobna: ze względu na atrakcyjny wygląd, mrozoodporność oraz małe wymagania liczne odmiany uprawiane są jako rośliny ozdobne. Jest także bardziej odporny na warunki glebowo-klimatyczne od mieszańców ogrodowych, jest całkowicie mrozoodporny, odporny na choroby i zakwita bardzo wcześnie. Najlepsze do uprawy są stanowiska półcieniste, niezbyt ciepłe, o glebie żyznej, średnio wilgotnej i przepuszczalnej, o zasadowym pH. W uprawie znajduje się nie tylko typowa forma gatunku, ale również inne, bardziej ozdobne kultywary, np. ‘Frances Rivis’ o dużych kwiatach. Roślina doskonale rozmnażająca się przez: wysiew nasion, półzdrewniałe sadzonki pędowe, a także poprzez odkłady.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 21:03:37]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72985500. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • od pasa do wysokości człowieka (100 < x < 200 cm)
  • cechy kwiatów
    • barwa kwiatów
      • płatki białe
      • płatki różowe
      • płatki czerwone
      • płatki fioletowe
      • płatki niebieskie
    • liczba płatków
      • płatki cztery
  • cechy liści
    • ustawienie liści
      • naprzeciwległe
  • ogólne
    • krzew
    • roślina trująca
    • pnącze
    • roślina ozdobna
    • roślina użytkowa
    • kultywar
  • siedlisko
    • zarośla
    • Tatry

 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.