Wirtualny atlas roślin: Pszonak Wittmanna / Erysimum wittmannii

Pszonak Wittmanna (Erysimum witmannii Zaw.) – gatunek rośliny należący do rodziny kapustowatych. Endemit karpacki (występuje wyłącznie w Karpatach). W Polsce występuje tylko w Pieninach, wyłącznie na obszarze Pienińskiego Parku Narodowego, najliczniej w Pieninach Centralnych.

Pokrój roślina o wysokości 15-50 cm z pojedynczą łodygą i różyczką liści odziomkowych zachowanych w czasie kwitnienia. Cała jest szarozielona, przylegająco owłosiona krótkimi i niemal wyłącznie gwiazdkowatymi włoskami. Łodyga pojedyncza, w górnej części słabo rozgałęziona. Jest gęsto ulistniona i przylegająco owłosiona. Liście ulistnienie skrętoległe i gęste. Liście lancetowate lub równowąskie z rzadko rozmieszczonymi, ostrymi, wybitnymi ząbkami. Są owłosione gwiazdkowatymi włoskami. Kwiaty promieniste, jasnożółte, wonne, zebrane na szczycie łodygi w gęste grona. Szypułki kwiatowe o długości kielicha, lub krótsze. Płatki o długości 18-22,5 mm, znamiona słupka mniej lub bardziej dwudzielne. Działki długości 8,5-12 mm, przeważnie fioletowo nabiegłe na końcach. Owoc prosto wzniesione, równowąskie, czworograniaste łuszczyny pokryte dwudzielnymi, wrzecionowatymi włoskami przyczepionymi środkiem, o ramionach skierowanych równolegle do długości łuszczyny.

Biologia i występowanie

Rośnie w szczelinach skalnych, na wapiennych skałach i usypiskach, zarówno w miejscach słonecznych, jak i zacienionych. W Polsce rośnie w reglu dolnym. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla zespołu roślinności Dendranthemo-Seslerietum. W Pieninach występuje dość licznie i nie jest zagrożony.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-28 01:45:58]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62819711. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
The Plant List. [dostęp 2017-02-28].
Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-10-27].
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.