Poziewnik szorstki Galeopsis tetrahit

Poziewnik szorstki (Galeopsis tetrahit L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jasnotowatych. Występuje w Europie i północnej części Azji. W Polsce jest bardzo pospolity na terenie całego kraju.

Pokrój łodyga do 1 m wysokości, gałęzista, w górze często ogruczolona, na przekroju czworokątna, pod węzłami zgrubiała. Cała okryta jest kłującymi szczecinkami. Liście jajowate lub podłużnie jajowate, zaostrzone, na brzegu karbowano-piłkowane, ogonkowe, ustawione naprzeciwlegle. Kwiaty zebrane po 7 w nibyokółkach. Cały kwiatostan jest przeważnie ciemno ogruczolony. Kielich ma na nerwach szczecinki, jego ząbki i przysadki są kłujące. Dwukrotnie dłuższa od kielicha korona jest grzbiecista, dwuwargowa, czerwona lub purpurowa, czasami biała (rzadko). Na dolnej wardze zwykle ciemny deseń zajmujący najwyżej 2/3 jej powierzchni. Środkowa klapa dolnej wargi ma w nasadzie dwa uwypuklenia, w gardzieli zaś żółtą plamę. Górna warga jest jajowata i hełmiasta.

Biologia i występowanie

Roślina jednoroczna. W Polsce kwitnie od czerwca do października. Rośnie w widnych lasach, na polach, zrębach, przydrożach na niżu i w górach. Gatunek azotolubny. W uprawach rolnych jest chwastem. Jest gatunkiem charakterystycznym dla Cl. Stellarietea mediae

Roślina lecznicza Działanie: Rozpuszczalna krzemionka wchłania się w przewodzie pokarmowym i gromadzi w różnych tkankach, jak skóra, błony śluzowe, ściany naczyń krwionośnych, tkanka płucna, krwinki czerwone i trzustka, wywierając korzystne działanie na organizm. Słabe działanie moczopędne, nieznaczne własności wykrztuśne, niezbyt silne działanie ściągające i odkażające przewód pokarmowy. Surowiec zielarski: Ziele (Herba Galeopsidis) zawiera do 6% garbników, flawonoidy (m.in. pochodne skutelareiny), irydoidy (m.in. galirydozyd), alkaloid stachydryna, saponiny, gorycze, kwasy organiczne jak salicylowy i kawowy, sole mineralne, zawierające ok. 0,25% krzemionki rozpuszczalnej w wodzie. Zbiór i suszenie: Górne części pędów zbiera się w okresie zakwitania i suszy w suszarniach naturalnych w cieniu i przewiewie.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 22:17:09]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72986410. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • czerwiec
      • lipiec
      • sierpień
      • wrzesień
      • październik
    • barwa kwiatów
      • płatki białe
      • płatki czerwone
      • płatki żółte
    • kwiatostan
    • symetria kwiatu
      • grzbiecista
  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • od kolana do pasa (60 < x < 100 cm)
    • wygląd łodygi
      • łodyga gałęzista
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście jajowate
    • ustawienie liści
      • naprzeciwległe
  • ogólne
    • krzew
    • roślina lecznicza
    • chwast
    • roślina użytkowa
    • roślina jednoroczna
    • Surowiec zielarski
    • roślina azotolubna
    • tworzy mieszańce
  • siedlisko
    • zręby

 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.