Lilia biała Lilium candidum

Lilia biała, lilia świętego Józefa (Lilium candidum L.) – gatunek rośliny z rodziny liliowatych. Pochodzi z Bałkanów (Jugosławia, Grecja) i Azji Zachodniej (Izrael, Syria, Turcja, Liban). Jest uprawiany w wielu krajach świata. W Polsce gatunek uprawiany, czasami dziczejący (efemerofit).

Pokrój bylina. Tworzy cebule na poziomie gruntu, a w przeciwieństwie do innych lilii. Ulistnione łodygi osiągają w naturze do ok. 1 m wysokości, w uprawie bywają wyższe, nawet do 2 m wysokości. Liście zachowuje rozetę liści przez zimę, ginącą w lecie. Kwiaty okazałe lejkowate kwiaty rozwijają się w lecie w liczbie od 1 do 4. Okwiat jest czysto biały.

Jest uprawiana jako ogrodowa roślina ozdobna i jest jedną z najdawniej uprawianych lilii. Do Europy przywieziona została w czasie wypraw krzyżowych. Jej pachnące kwiaty były wykorzystywane do produkcji perfum. Przedstawia to np. pochodzący z okresu 1085–525 p.n.e. relief ze starożytnego Egiptu. Dioskurides (ok. 40–90 n. e.) podaje szczegółowo przepis na otrzymywanie tych perfum.

Wymieniana jest w Biblii 15 razy. Żydzi uważali lilię za najpiękniejszą wśród kwiatów. Badacze roślin biblijnych nie mają wątpliwości, że hebrajskie słowa, którymi w Biblii jest opisana, dotyczą lilii białej, która w Palestynie jest gatunkiem rodzimym. Lilia była symbolem narodu żydowskiego, co opisuje Księga Ozeasza (Oz 14,6): „Stanę się jakby rosą dla Izraela, tak, że rozkwitnie jak lilia i jak topola zapuści korzenie”. W czasach chrześcijańskich stała się symbolem dziewictwa, świętości, czystości duchowej, zmartwychwstania i opatrzności Bożej. Werset w Pieśni nad Pieśniami (2,2) „Jak lilia pośród cierni, tak przyjaciółka ma pośród dziewcząt” jest w katolicyzmie odnoszony do Matki Boskiej. W języku angielskim lilia biała nazywana jest potocznie „Madonna Lily”, a jej kwiat w chrześcijaństwie uznawany jest za atrybut Matki Boskiej. Według M. Zoharego Salomon kazał głowicom kolumn Świątyni Jerozolimskiej nadać kształt kwiatu lilii. Jest to jednak zdanie odosobnione, pozostali znawcy roślin biblijnych uważają, że miały one kształt kwiatu grzybieni. Lilia biała należała do najczęstszych motywów roślinnych w kulturze minojskiej symbolizując grację i czystość. To znaczenie symboliczne lilii rozpowszechnione zostało później w Starożytnej Grecji i w Cesarstwie Rzymskim. Umieszczana wraz z kłosami zbóż w wiankach zakładanych przez panny młode symbolizowała dziewictwo i płodność.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 23:16:56]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72987253. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • od pasa do wysokości człowieka (100 < x < 200 cm)
  • cechy kwiatów
    • barwa kwiatów
      • płatki białe
  • ogólne
    • roślina ozdobna
    • roślina użytkowa
    • bylina
    • status gatunku we florze Polski
      • efemerofit

 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.