Ostrołódka karpacka Oxytropis carpatica

Ostrołódka karpacka (Oxytropis carpatica R. Uechtr.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny bobowatych.

Pokrój roślina luźnokępkowa o wysokości do 15 cm. Cała roślina jest rzadko, przylegająco owłosiona. Łodyga bardzo skrócona, tak, że wszystkie liście wyrastają praktycznie w różyczce liściowej. Pod ziemią krótkie kłącze. Liście wyłącznie liście różyczkowe. Są nieparzystopierzasto złożone, składają się z 10-13 par zaostrzonych, drobnych listków. Kwiaty zebrane w główkowaty kwiatostan na szczycie nie dłuższej od liści szypułki. Jest w nim 11-15 kwiatów. Kwiaty motylkowe, niebieskofioletowe, o koronie długości 1–1,5 cm. Wyrastają w kątach przysadek nieco tylko dłuższych od szypułki kwiatu. Kielich zrosły, jego rurka jest przylegająco owłosiona i dwukrotnie dłuższa od ząbków. Owoc podłużnie jajowaty, silnie wydęty strąk. Jest przylegająco owłosiony rzadkimi i krótkimi włoskami. Zawiera 6–10 nasion.

Biologia i występowanie

Endemit karpacki. Występuje w Tatrach, Górach Rodniańskich, Bucegach, Górach Marmaroskich, Fogaraskich. W Polsce wyłącznie w Tatrach Zachodnich i to na niewielkim ich obszarze (głównie masyw Giewontu i Czerwone Wierchy), na nielicznych stanowiskach: Chuda Turnia, Długi Giewont, Dolina Litworowa, Hala Upłaz, Kominy w Dolinie Kościeliskiej, Mały Giewont, Niżnia Świstówka Małołącka, Rzędy Tomanowe, Twardy Upłaz, Wąwóz Kraków, Wielka Turnia, Wrótka. Najwyżej położone z tych stanowisk znajduje się na Twardym Upłazie (2020 m n.p.m.), najniższe w Wąwozie Kraków (1420 m n.p.m.). Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od lipca do sierpnia. Rośnie na skałach i naskalnych murawach, halach, wyłącznie na podłożu wapiennym (kalcyfit). W Tatrach występuje głównie w piętrze kosówki i piętrze hal, z rzadka również w reglu górnym. Najczęściej rośnie na zboczach północnych i zachodnich, niezbyt stromych. Gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Seslerion tatrae. Liczba chromosomów 2n = 16.

Według klasyfikacji IUCN z 2001 jest gatunkiem narażonym na wyginięcie w polskich Karpatach (kategoria VU). W polskich Tatrach występuje wyłącznie na obszarze Tatrzańskiego Parku Narodowego i to głównie na obszarze ochrony ścisłej. Z tego też powodu nie jest zagrożony, z wyjątkiem stanowisk znajdujących się bezpośrednio przy szlakach turystycznych na Czerwonych Wierchach. Zaliczony jednak został do gatunków zagrożonych wyginięciem ze względu na niewielki obszar na którym występuje i nieliczne stanowiska. Gatunek umieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin w kategorii VU (narażony). Tę samą kategorię posiada na polskiej czerwonej liście.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2023-04-16 00:17:04]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=70081175. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • lipiec
      • sierpień
    • barwa kwiatów
      • płatki fioletowe
      • płatki niebieskie
    • kwiatostan
      • groniasty
        • prosty
          • główka
    • symetria kwiatu
      • grzbiecista
  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • do kostki (0 < x < 15 cm)
    • wygląd łodygi
      • łodyga owłosiona
  • cechy owoców
    • rodzaj owoców
      • suche
        • strąki
    • powierzchnia owocu
      • owłosiona
  • ogólne
    • bylina
    • Polska Czerwona Księga Roślin
    • roślina luźnokępkowa
    • endemit karpacki
    • VU–gatunek narażony
  • siedlisko
    • murawy
    • Tatry