Babka górska Plantago atrata

Babka górska (Plantago atrata Hoppe) – gatunek rośliny zielnej z rodziny babkowatych (Plantaginaceae).

Łodyga bezlistna, silnie owłosiona, o wysokości 5–15 cm. Liście wyłącznie odziomkowe, bezogonkowe, o kształcie od odwrotnie lancetowatego do równowąskiego i o owłosionych brzegach. Są 3–7-nerwowe. Kwiaty zebrane w gęsty, jajowaty lub kulisty kłos, przed rozkwitnięciem osnuty gęstymi włoskami. Przysadki brunatne i szeroko obłonione. Działki kielicha niemal do nasady wolne. Korona brunatna o długości ok. 2 mm. Pręciki o białych nitkach. Owoc torebka o długości do 5 mm. Zawiera po 2 nasiona o długości 4,5 mm i wyraźnie zmarszczone.

Biologia i występowanie

Występuje w górach Europy: w Alpach, Apeninach, Karpatach, Pirenejach, Sudetach i górach Półwyspu Bałkańskiego. W Polsce występuje tylko w Tatrach, głównie w Tatrach Zachodnich. Do 2008 potwierdzono jej występowanie na 10 stanowiskach: Ciemniak, Krzesanica, Dolina Mułowa, Dolina Litworowa, Małołącka Przełęcz, Litworowa Przełęcz, Czerwony Grzbiet, Liliowe, Beskid, okolice Morskiego Oka. Najliczniejsza, bo licząca ponad tysiąc osobników jest populacja na Ciemniaku, duża jej część znajduje się na jego słowackich stokach. Bylina, hemikryptofit, roślina wysokogórska. Występuje w piętrze halnym, na wyleżyskach, w murawach i na żwirkach, częściej na podłożu wapiennym, ale również na podłożu granitowym z domieszką wapieni. Często występuje wraz ze skalnicą tatrzańską. Kwitnie od lipca do sierpnia, rozmnaża się przez nasiona. Gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Arabidetalia coeruleae. Liczba chromosomów 2n = 24+0-1B.

Informacje o stopniu zagrożenia w Polsce na podstawie: Światowej listy IUCN – gatunek narażony na wymarcie w polskich Karpatach (kategoria zagrożenia VU). Polskiej czerwonej księgi roślin (2001, 2014) – gatunek narażony na wymarcie (kategoria zagrożenia VU). Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006) – gatunek rzadki, potencjalnie zagrożony (kategoria zagrożenia R); 2016: VU (narażony). W Polsce wszystkie stanowiska tego gatunku są chronione na obszarze Tatrzańskiego Parku Narodowego, uprawia się go też w Górskim Ogrodzie Botanicznym PAN w Zakopanem. Jest zagrożony ze względu na niewielką liczbę stanowisk i niewielką liczbę osobników na tych stanowiskach (przeważnie od kilku do kilkunastu). Na niektórych stanowiskach znajdujących się przy szlakach turystycznych narażony jest na zadeptywanie. Od 2014 r. roślina podlega w Polsce ochronie gatunkowej.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2023-03-12 00:20:53]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=69809478. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • lipiec
      • sierpień
    • barwa kwiatów
      • płatki białe
      • płatki brązowe
    • kwiatostan
      • groniasty
        • prosty
          • kłos
  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • do kostki (0 < x < 15 cm)
    • wygląd łodygi
      • łodyga owłosiona
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście lancetowate
      • liście wąskie i wydłużone
      • liście równowąske
  • cechy owoców
    • rodzaj owoców
      • suche
        • torebki
    • powierzchnia owocu
      • pomarszczona
  • ogólne
    • roślina chroniona
    • bylina
    • Polska Czerwona Księga Roślin
    • czerwona lista roślin i grzybów Polski
    • VU–gatunek narażony
    • roślina wysokogórska
  • siedlisko
    • Piętro halne
    • murawy
    • Tatry
    • Sudety

 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.