Miodunka plamista Pulmonaria officinalis

Miodunka plamista, m. lekarska (Pulmonaria officinalis L.) – gatunek roślin z rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Występuje naturalnie w niemal całej Europie. Ponadto jest uprawiany jako roślina ozdobna.

Pokrój bylina dorastająca do 15–30 cm wysokości. Łodyga soczysta, wzniesiona, pojedyncza, lub słabo rozgałęziająca się, kanciasta i cała silnie, gruczołowato owłosiona. Pod ziemią występuje czarne i silnie rozgałęzione kłącze. Liście jajowate i zaostrzone liście odziomkowe o szerokości mniej więcej równej ich długości (co najwyżej półtora razy dłuższe od szerokości). U nasady zwężają się, od spodu są jaśniejsze i sztywno owłosione. Ich ogonki liściowe są dłuższe od blaszki. Liście łodygowe w dolnej części mają krótkie, oskrzydlone ogonki, górne są siedzące. Charakterystyczną cechą tego gatunku miodunki jest występowanie na górnej stronie wszystkich liści jasnych, srebrzystych plam. Kwiaty dwubarwne i różnosłupkowe (heterostylia): młode kwiaty czerwone, później stają się fioletowe. Wyrastają na krótkich, silnie gruczołowato owłosionych szypułkach, tworząc na szczycie łodygi stosunkowo gęsty kwiatostan typu dwustronny sierpik. Kielich lejkowatego kształtu, złożony z 5 jednakowych, trójkątnych ząbków. Wewnątrz korony 5 łukowatych, orzęsionych linii. Owoc składa się z 4 brunatnych lub czarnych rozłupek.

Biologia i występowanie

Gatunek występuje w Europie Środkowej. Na wschodzie sięga do Białorusi i zachodniej Ukrainy, wzdłuż Karpat schodzi na Bałkany sięgając na południu do północnej Grecji. Występuje w północnych Włoszech, we wschodniej Francji i w Anglii. Na północy sięga po Danię i południową Szwecję. W Polsce występuje głównie w zachodniej części kraju. Hemikryptofit. Siedlisko: Lasy liściaste, zarośla (zwłaszcza nadrzeczne). Najczęściej rośnie na glebach próchniczych, dobrze przewietrzanych. Jest cieniolubna. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Fagetalia. Kwitnie wczesną wiosną – od marca do maja. Kwiaty zapylane przez błonkówki. Jeden z rodzimych dla Polski gatunków zakwitających i rozwijających liście wczesną wiosną, jeszcze przed rozwinięciem liści przez drzewa, pod którymi rośnie.

Roślina uprawna: uprawiana jest jako roślina ozdobna ze względu na swoje dwubarwne kwiaty i plamiste liście. Roślina lecznicza: Surowcem zielarskim jest ziele (Herba Pulmonariae). Ma takie same własności lecznicze i zastosowanie, jak miodunki ćmy. Główne związki: krzemionka rozpuszczalna w wodzie ok. 2,5%, garbnik ok. 6%, alantoina do 1%, saponina, kwasy organiczne, flawonoid, sole mineralne, związki śluzowe.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-09 00:51:33]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72985915. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • barwa kwiatów
      • płatki czerwone
      • płatki fioletowe
    • kwiatostan
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście jajowate
  • cechy łodygi
    • wygląd łodygi
      • łodyga gałęzista
      • łodyga owłosiona
      • łodyga wzniesiona
  • ogólne
    • drzewo
    • krzew
    • roślina lecznicza
    • roślina ozdobna
    • roślina użytkowa
    • bylina
  • cechy owoców
    • kolor owoców
      • czarne
      • brązowe
  • siedlisko
    • Lasy liściaste
    • zarośla