Ostrożeń dwubarwny Cirsium helenioides

Ostrożeń dwubarwny oset różnolistny (Cirsium helenioides (L.) Hill.) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy.

Łodyga wzniesiona i nierozgałęziona, lub rozgałęziająca się tylko u samej góry, słabo ulistniona, bez skrzydełek. Osiąga wysokość do 1,5 m. Liście o brzegach ząbkowanych z kolcami. Wykazują dużą zmienność kształtu. Na górnej stronie blaszki gołe, bez sztywnego owłosienia, na spodzie biało kutnerowate. Dolne zebrane w odziomkową różyczkę, owalnie lancetowate, bezogonkowe, górne bezogonkowe siedzące skrętoległe, słabo wcięte, niezbiegające po łodydze i malejące w stronę szczytu. Kwiaty koloru purpurowego lub ciemnopurpurowego, zebrane w jajowate, prosto wzniesione koszyczki o długości do 5 cm średnicy o pajęczynowato osnutej okrywie. Zewnętrzne listki okrywy są kolczaste, górą podbarwione na brunatno. Wszystkie kwiaty w koszyczku są rurkowe, przeważnie są to kwiaty obupłciowe, czasami spotyka się wyłącznie żeńskie. Owoc niełupka o długości 3,5-5 mm z puchem kielichowym o długości 22-32 mm. Włoski puchu kielichowego na niełupkach i zalążni pierzasto rozgałęzione.

Biologia i występowanie

Gatunek arktyczno-alpejski. Występuje w Europie i na Syberii. Zwarty zasięg występowania ciągnie się od Wysp Brytyjskich poprzez Europę Północną i Wschodnią, Skandynawię i Syberię po Ałtaj. W północnej i wschodniej Europie występuje na pogórzu i niżej w górach, w Europie południowo-wschodniej natomiast w wyższych górach. W Polsce występuje głównie w Sudetach i w Karpatach, na nizinach jest bardzo rzadki. W Sudetach Zachodnich był notowany w Górach Izerskich. Stanowiska w Karpatach: w Beskidzie Sądeckim: Jaworzynka, Jaworzyna Krynicka, dolina potoku Pusta, Gromadzka Przełęcz w Gorcach: polana Gorc Kamienicki, Lubań, górna część doliny potoku Jaszcze między polaną Tomaśkula a Pańską Przehybka w Pieninach: po zachodniej stronie Stroni w Tatrach i na Podtatrzu opisano 20 stanowisk położonych na wysokościach od 820 m (w Dolinie Olczyskiej) po 1700 m (w Dolinie Tomanowej). Rozwój Bylina, hemikryptofit. W pierwszym roku wegetacji tworzy różyczkę liści, w drugim łodygę z kwiatami i owocami. Kwitnie od lipca do sierpnia, jest owadopylny. Kwiaty przyciągają liczne owady, w tym bardzo ciekawe gatunki motyli z rodziny zawisakowatych. Rozmnaża się także wegetatywnie, na niektórych stanowiskach jest to dominujący typ rozmnażania. Siedlisko Preferuje mokradła śródleśne, wilgotne łąki, zarośla. W Tatrach sięga po piętro kosówki. Rośnie zarówno w pełnym słońcu, jak i na siedliskach zacienionych. Genetyka Liczba chromosomów 2n =34. Tworzy mieszańce z ostrożniem błotnym, ostrożniem łąkowym, ostrożniem krótkołodygowym, ostrożniem lepkim, ostrożniem warzywnym.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 21:01:03]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72996215. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • lipiec
      • sierpień
    • barwa kwiatów
      • płatki brązowe
      • płatki purpurowe
  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • od pasa do wysokości człowieka (100 < x < 200 cm)
    • wygląd łodygi
      • łodyga gałęzista
      • łodyga wzniesiona
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście lancetowate
  • ogólne
    • roślina jadalna
    • bylina
    • gatunek rodzimy
    • warzywo
    • tworzy mieszańce
  • cechy owoców
    • powierzchnia owocu
      • owłosiona
  • siedlisko
    • łąki
    • polany
    • zarośla
    • Tatry
    • Sudety
    • góry

 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.