Wirtualny atlas roślin: Kolkwicja chińska / Kolkwitzia amabilis

Kolkwicja chińska (Kolkwitzia amabilis) – gatunek krzewu z rodziny przewiertniowatych z monotypowego rodzaju kolkwicja Kolkwitzia Graebner, 1901. W naturze rośnie w zaroślach na skalistych stokach i urwiskach oraz na przydrożach i jest rzadko spotykany w środkowych Chinach (prowincje: Anhui, Gansu, Henan, Hubei, Shaanxi, Shanxi). Rozpowszechniony jest jednak w uprawie jako roślina ozdobna. Walorem użytkowym jest obfite kwitnienie w drugiej połowie wiosny, przy czym efektowne są nie tylko barwne korony kwiatów, ale też silnie owłosione zalążnie i później owoce. Nazwa rodzajowa upamiętnia profesora botaniki z Berlina – Richarda Kolkwitza.

Pokrój krzew o pędach prosto wznoszących się lub przewisających, osiągający do 3–4 m wysokości, rzadko nawet do 5 m, rozłożysty. Młode pędy miękko owłosione, z czasem łysiejące, cienkie. Na starszych pędach kora łuszczy się cienkimi, strzępiastymi płatami. Liście opadające na zimę, naprzeciwległe (zwykle dwustronnie rozłożone wzdłuż pędów), osadzone na ogonkach długości 1–2 mm. Blaszka jest szerokojajowata do eliptycznej, o nasadzie zaokrąglonej i wierzchołku długo zaostrzonym. Osiąga 3–8 cm długości i 1,5–2,5 cm szerokości. Blaszka jest całobrzega, choć czasem obecnych jest też kilka drobnych ząbków na brzegu. Z obu stron jest rzadko owłosiona, ale na wiązkach przewodzących i brzegu liścia owłosiona jest gęsto. Kwiaty bezwonne, zebrane w złożone kwiatostany wiechowate wzdłuż ubiegłorocznych pędów, w obrębie których wyrastają pojedynczo lub parami (wówczas zalążnie parami zrośnięte) na szypułkach długości do 1–1,5 cm. U nasady kwiatów znajdują się ciasno do nich przylegające, lancetowate przysadki. Kielich składa się z 5 działek, u nasady zrośniętych w wąską rurkę, wyżej szeroko rozpostartych, wąskich łatek o długości 5 mm, pokrytych włoskami. Korona kwiatu długości 15-25 mm składa się z 5 płatków zrośniętych w dolnej połowie w wąską rurkę, wyżej rozpostartych, tworzących kwiat dwuwargowy. Górna warga jest rozcięta na dwie łatki, dolna na trzy. Płatki są białawe, różowo nabiegłe, na dolnej wardze z żółtawopomarańczowym, siatkowatym wzorem. Od zewnątrz płatki są owłosione. Pręciki są cztery i tworzą dwie pary, z nitkami przyrośniętymi do rurki korony. Zalążnia jest dolna, szczeciniasto owłosiona, trójkomorowa. Tylko w jednej komorze jest płodny zalążek, w pozostałych znajdują się liczne, ale sterylne zalążki. Słupek pojedynczy, owłosiony, zwieńczony główkowatym znamieniem. Owoce niełupki rozwijające się w szczeciniasto owłosionej, mięśniejącej i drewniejącej przysadce zwieńczone trwałymi, rozpostartymi i także owłosionymi działkami kielicha.

Biologia i występowanie

Krzewy kwitną w maju i czerwcu. Kwiaty zapylane są przez pszczoły. Owoce dojrzewają w sierpniu i wrześniu. Kwitnąć zaczynają krzewy dopiero po osiągnięciu 15 lat i z wiekiem kwitnienie jest bardziej obfite. W przypadku roślin uprawianych i rozmnażanych wegetatywnie kwitnąć zaczynają już rośliny 3–4-letnie uzyskane z sadzonek. Jesienią liście przebarwiają się na czerwonobrązowo. W naturze gatunek rośnie na obszarach górskich, na rzędnej od 300 do 1300 m n.p.m. Liczba chromosomów wynosi 2n = 32.

Krzew bardzo efektowny w czasie kwitnienia zalecany jest do nasadzeń w formie krzewów sadzonych pojedynczo i w luźnych szpalerach. Nadaje się do ogrodów, parków i zieleni osiedlowej. Poza formą typową o jasnych kwiatach w uprawie znajdują się odmiany 'Pink Cloud', 'Rosea' o kwiatach intensywniej różowych.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-04-04 00:48:25]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62839579. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Kolkwitzia amabilis 'Pink Cloud'. W: e-katalog roślin [on-line]. Związek Szkółkarzy Polskich. [dostęp 2018-09-04].
Kolkwitzia Graebner. W: Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2018-09-04].
Sven Landrein. Diabelia, a new genus of tribe Linnaeeae subtribe Linnaeinae (Caprifoliaceae). „Phytotaxa”. 3, s. 34-38, 2010 (ang.).
Kolkwitzia amabilis Graebner. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-09-04].
List of Genera in CAPRIFOLIACEAE, [w:] Vascular plant families and genera [online], Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2018-09-05] (ang.).
Maarten J.M. Christenhusz. Twins are not alone: a recircumscription of Linnaea (Caprifoliaceae). „Phytotaxa”. 125, 1, 2012. DOI: 10.11646/phytotaxa.125.1.4.
Włodzimierz Seneta, Jakub Dolatowski: Dendrologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997, s. 503. ISBN 83-01-12099-1.
Bart Jacobs, Nancy Pyck, Erik Smets. Phylogeny of the Linnaea clade: Are Abelia and Zabelia closely related?. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 57,2, s. 741-752, 2010 (ang.).
Kolkwitzia amabilis Graebn.. W: The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-09-04].
Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Volume I. London: Macmillan, 2002, s. 441. ISBN 0-333-73003-8.
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2018-09-02] (ang.).
Jerzy Hrynkiewicz-Sudnik, Bolesław Sękowski, Mieczysław Wilczkiewicz: Rozmnażanie drzew i krzewów liściastych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 573-574. ISBN 83-01-13434-8.
Mieczysław Czekalski: Liściaste krzewy ozdobne. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2006, s. 140-141. ISBN 83-09-01790-1.