Wirtualny atlas roślin: Goździk lśniący / Dianthus nitidus

Goździk lśniący (Dianthus nitidus Waldst. & Kit.) – gatunek rośliny należący do rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae). Występuje tylko w: Wielkiej Fatrze, Małej Fatrze, Niżnych Tatrach, Górach Choczańskich oraz w paśmie Siwego Wierchu w słowackich Tatrach Zachodnich. W Polsce podany był tylko z Pienin w 1880 r., jednakże żaden z badaczy nie potwierdził już jego występowania w Polsce. Jest endemitem Karpat Zachodnich i reliktem trzeciorzędowym. Roślina rzadka.

Pokrój tworzy gęste darnie składające się z ulistnionych pędów płonych, powyżej których wyrastają pędy kwiatowe. Łodyga wzniesiona, naga, prosta i przeważnie nierozgałęziająca się. Pokryta woskiem. Ma wysokość 10–30 cm. Liście liście równowąskie lub łopatkowate, całobrzegie, ostro zakończone, bez przylistków, 1- nerwowe, pokryte woskiem, lśniące. Mają szerokość 3,5–5,5 mm i zebrane są w różyczkę. Kwiaty 1–2 duże kwiaty na szczytach łodygi. Kielich sztywny, walcowaty, złożony z 5 zrośniętych działek dłuższych od łusek podkielichowych. 5 różowych płatków korony o ząbkowanych końcach. Płatki korony są owłosione, mają długość 8-12 mm i dość nagle zwężają się w podobnej długości paznokieć. Owoc dłuższa od kielicha torebka otwierająca się 4-ząbkami.

Biologia i występowanie

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie w lipcu, zapylana jest przeważnie przez motyle. Występuje na skałach, w niskich murawach. Rośnie na wysokości 1360–1675 m n.p.m., wyłącznie na podłożu wapiennym. Kwitnie w lipcu i sierpniu. Liczba chromosomów 2n = 30.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-07 01:12:43]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62550000. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

V.V. Ferakova V.V. i inni, Dianthus nitidus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2014-03-06] (ang.).
R. Kaźmierczakowa, K. Zarzycki: Polska czerwona księga roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2001. ISBN 83-85444-85-8.
Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2.
Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
The Plant List. [dostęp 2017-01-11].
Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.