Wirtualny atlas roślin: Sosna jednoigielna / Pinus monophylla

Sosna jednoigielna (Pinus monophylla Torr. & Frém.) – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Występuje w USA (południowe Idaho, zachodnie Utah, Nevada, Arizona, wschodnia i południowa Kalifornia) i Meksyku (Kalifornia Dolna).

Pokrój nieduże drzewo o zwartej, zazwyczaj zaokrąglonej koronie. Gałęzie rozpostarte i uniesione w górę, pozostają na pniu prawie do podstawy. Liście igły osadzone pojedynczo (rzadziej po 2) na krótkopędach. Osiągają 2–6 cm długości, 1,3–2(2,5) mm grubości. Wygięte, szarozielone. Pień osiąga 14 m wysokości, 50 cm średnicy. Kora czerwono-brązowa, łuskowata, nieregularnie spękana. Szyszki szyszki męskie elipsoidalne, żółte, długości do 10 mm. Szyszki żeńskie symetryczne, jajowate przed otwarciem, szerokojajowate do kulistych po otwarciu, bladożółte do jasnobrązowych, prawie siedzące. Nasiona szarobrązowe do brązowych, cylindryczne, o długości 4–6(8) cm, bez skrzydełek.

Biologia i występowanie

Drzewo wiatropylne. Szyszki nasienne dojrzewają w ciągu 2 lat, uwalniają nasiona i opadają wkrótce potem. Jedna wiązka przewodząca w liściu. Aparaty szparkowe znajdują się na każdej stronie liścia. Igły pozostają na drzewie przez 4–6 lat, rzadko do 10 lat. Występuje licznie w górach, na średnich wysokościach, głównie 1000–2300 m n.p.m. Porasta rozległe obszary leśne, często razem z jałowcami. Nasiona stanowią pożywienie ptaków i gryzoni. Modrowroniec zbiera nasiona i gromadzi je w ziemi w licznych kryjówkach. Niektóre z nich pozostają niewykorzystane i z nasion wyrastają nowe drzewa. Sosna jednoigielna jest gospodarzem rośliny pasożytniczej Arceuthobium divaricatum (pasożyt pędowy). Zainfekowane są głównie populacje w Kalifornii i Nevadzie.

Jadalne nasiona są zbierane jako pożywienie. Na niektórych obszarach prawo do zbioru nasion należy do plemion rdzennych Amerykanów.

Międzynarodowa organizacja IUCN przyznała temu gatunkowi kategorię zagrożenia LC (least concern), czyli jest gatunkiem o niskim ryzyku wymarcia.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-28 04:29:52]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62821746. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19, 2011, s. 55–70 [dostęp 2021-03-26] .
Christopher J. Earle: Pinus monophylla (ang.). W: Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-08-09].
Christopher J. Earle: Pinus (ang.). W: Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-09-06].
F.G. Hawksworth, D. Wiens. Dwarf mistletoes: Biology, pathology and systematics. „Agriculture Handbook”. 709, 1996. Washington, DC: U.S.D.A. Forest Service. [dostęp 2009-09-07].
Ronald M. Lanner: Conifers of California. Los Olivos: Cachuma Press, 1999.
A.A. Farjon A.A., Pinus monophylla, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2009-09-06] (ang.).