Wiktoria królewska Victoria regia

Wiktoria królewska, wiktoria amazońska (Victoria amazonica (Poepp.) Sowerby) – gatunek byliny z rodziny grzybieniowatych (Nymphaeaceae). Jeden z trzech gatunków z rodzaju wiktoria Victoria. Występuje w dorzeczu Amazonki w Ameryce Południowej. W ojczyźnie nazywana jest przez Indian „talerzami wodnymi”. Obecnie jest uprawiana w wielu ogrodach botanicznych, w strefie umiarkowanej w ogrzewanych basenach.

Pokrój roślina wodna (hydrofit) o charakterystycznych, ogromnych liściach o podniesionym brzegu i dużej wyporności. Liście liście pływające osiągają w ojczyźnie tego gatunku nawet do 400 cm średnicy (w uprawie do 200 cm). Brzeg o szerokości kilku cm wywinięty jest do góry, co chroni liść przed zalewaniem wodą i ograniczaniem wymiany gazowej. Wierzchnia strona liścia jest gładka i zielona, podczas gdy spód jest czerwony i mocno kolczasty (ochrona przed zgryzaniem). Liść od spodu wykształca listewki o wysokości ok. 6 cm tworzące użebrowanie wzmacniające konstrukcję liścia, chroniące przed złamaniem lub rozerwaniem blaszki liściowej. Listewki te zbudowane są z tkanki obfitującej w powietrze, tak że liść nie tylko doskonale pływa, ale wręcz unosi się lekko nad wodą (pod spodem zbiera się gaz wydzielany przez żywy liść). Na powierzchni liścia widoczne są drobne otworki stanowiące wloty kanalików odprowadzających wody opadowe zalewające powierzchnię liścia. Wielkość i specyficzna konstrukcja liścia zapewnia mu na tyle dużą wyporność, że znane są fotografie przedstawiające dzieci unoszone na liściach (wielkie liście w ojczyźnie tego gatunku potrafią unieść dorosłe osoby do 75 kg wagi). Roślina rozwijając się z nasienia wypuszcza początkowo liście wąskie, później strzałkowate, następnie jajowate (podobne do liści naszych grzybieni i dopiero później pojawiają się pierwsze liście wyżej opisane. Kwiaty wynoszone są nad powierzchnię wody na długich szypułkach, pąk kwiatowy jest otulony czterema, silnie kolczastymi działkami. Kwiat osiąga 35 cm średnicy, rozwija się po południu i zamyka nad ranem. W trakcie kwitnienia wnętrze kwiatu jest o kilka stopni Celsjusza cieplejsze niż otoczenie i wydziela silną woń. Zwabione i zamknięte w kwiecie nad ranem owady (chrząszcze) uwalniane są po południu już obsypane pyłkiem. Rozkwitający kwiat początkowo jest biały, później różowawy. Po zapyleniu barwa kwiatów staje się intensywnie czerwonoróżowa, po czym kwiat więdnie, a skręcająca się szypułka wciąga go pod wodę, gdzie powstaje owoc i dojrzewają nasiona. Owoc wielonasienny, jagodopodobny.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2023-09-24 00:18:13]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=71288558. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.


 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.