Wirtualny atlas roślin: Marzanka barwierska / Asperula tinctoria

Marzanka barwierska (Asperula tinctoria L.) – gatunek rośliny z rodziny marzanowatych.

Łodyga 4-kanciasta, rozgałęziona, o wysokości 30-50(70) cm. Pod ziemią kłącze, z którego wyrasta jeden kwitnący pęd i kilka pędów płonnych. Liście równowąskie o szerokości 1-1,5 mm. Dolne zebrane po 4-6 w okółkach, górne naprzeciwległe. Kwiaty 3-krotne, drobne, wyrastające w rozgałęzionych widlasto kwiatostanach podobnych do wierzchotki. Korona kwiatów biała, gładka, o długości 3-4 mm. Podsadki i przysadki jajowate. Owoc o długości około 2 mm i gładkiej powierzchni.

Biologia i występowanie

Występuje w Europie i Rosji. W Polsce występuje na niżu, najliczniej na Pojezierzu Pomorskim, Mazurskim i w dolinie Wisły. W środkowej Polsce występuje na rozproszonych stanowiskach, a w południowej na Dolnym Śląsku i w pasie wyżyn. W Karpatach jest bardzo rzadka. Podana była tylko z jednego stanowiska w Kąclowej w Beskidzie Niskim (1950 r.) i jednego w Pieninach na Macelaku (1894 r.). Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Występuje w świetlistych lasach i zaroślach i na ich obrzeżach. Rozmnaża się przez nasiona oraz wegetatywnie. Gatunek charakterystyczny dla Ass. Seslerio-Scorzoneretum. Liczba chromosomów 2n = 44. Oprócz typowej formy gatunku w Czechach, Rumunii i na Węgrzech występuje podgatunek Asperula tinctoria subsp. hungarorum (Borbás ex Jáv.) Soó.

W Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006, 2016) gatunek uznany w Polsce za narażony na wyginięcie (kategoria zagrożenia VU). W Pieninach w 1981 r. gatunku nie udało się odnaleźć, wątpliwe jest również jego występowanie w Kąclowej, gdyż jego siedliska zostały zabudowane. Gatunek ten należy więc uznać w polskiej części Karpat za wymarły.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 19:49:09]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72986542. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.