Wirtualny atlas roślin: Smagliczka skalna / Aurinia saxatilis

Smagliczka skalna, smagliczka Arduina, złotka skalna (Aurinia saxatilis (L.) Desv.) – gatunek byliny należący do rodziny kapustowatych.

Pokrój niska roślina tworząca kępki. Cała roślina gęsto, gwiazdkowato owłosiona. Łodyga wzniesiona, o wysokości 10–25 cm. Ulistnione tylko w dolnej części. Liście tworzą gęstą różyczkę. Liście łodygowe łopatkowate do równowąskich, ze zwężoną nasadą, znacznie mniejsze od liści różyczkowych. Wszystkie liście pokryte gęstym, gwiazdkowatym kutnerem. Kwiaty liczne, promieniste, żółte, zebrane w baldachogrona na górnej, nieulistnionej części łodygi. Tworzą rozetę. U nasady nitek pręcików uszkowate skrzydełka. Owoc łuszczynki zawierające po 2 wąsko oskrzydlone nasiona w każdej komorze. Łuszczynki są, podobnie jak cała roślina, gwiazdkowato owłosione.

Biologia i występowanie

Występuje w górach Europy: w Alpach, Jurze, Karpatach i górach Półwyspu Bałkańskiego. W Polsce dziko rośnie wyłącznie w Pieninach i jest tam rośliną pospolitą, występującą w całym paśmie Pienin. W dużych ilościach rośnie m.in. zarówno na skale, na której wznoszą się ruiny zamku czorsztyńskiego, jak i w szczelinach samych murów. W Europie Zachodniej czasami dziczeje i jest tam kenofitem. Według niektórych danych występuje również w Turcji. Poza tym jest uprawiana jako roślina ozdobna. Bylina, chamefit, roślina wapieniolubna. Kwitnie od kwietnia do maja, jest owadopylna. Po suchym i upalnym lecie zakwita jeszcze drugi raz pod koniec lata. Siedlisko: szczeliny i ściany skał wapiennych, szczególnie pionowych i silnie nasłonecznionych, oraz piargi u podnóży wapiennych skał. Rośnie także w szczelinach murów wapiennych – np. na Zamku w Czorsztynie. Rośnie na jałowych glebach, wymaga wapnia w podłożu Przystosowuje się do stanowiska, bardzo silnie się rozrasta. Liczba chromosomów 2n = 16.

Roślina ozdobna. Jest jedną z 5 podstawowych ogrodowych bylin wiosennych (pozostałe to ubiorek wiecznie zielony, floks szydlasty, gęsiówka kaukaska i żagwin ogrodowy). Nadaje się szczególnie do ogrodów skalnych, gdzie ładnie prezentuje się między kamieniami lub na murkach. Bardzo ozdobna w czasie kwitnienia, ale również po przekwitnięciu jej kutnerowate liście stanowią ozdobę ogrodu nawet do późnej jesieni. Może być również sadzona na rabatach w kompozycji z niebieskimi cebulicami, szafirkami, różnobarwnymi tulipanami i in. Zwykle sadzona pojedynczo lub w grupach po 2–3 sztuki. W celu uzyskania zadarnień sadzi się ją w zagęszczeniu do 11 roślin na m².

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 19:54:05]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72986461. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.