Stokrotka pospolita Bellis perennis

Stokrotka pospolita, s. łąkowa, s. trwała (Bellis perennis) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Występuje w niemal całej Europie (tylko na północnych krańcach – w Islandii i Finlandii – jako gatunek introdukowany), poza tym w zachodniej Azji (po Iran, Kirgistan i Kazachstan na wschodzie) oraz w północnej Afryce – w Maroku i Tunezji. Zawleczona rośnie w Ameryce Północnej i Południowej, w południowej i wschodniej Azji oraz w południowej Australii i w Nowej Zelandii. Jest pospolita na terenie niemal całej Polski, rzadsza jest tylko w północno-wschodnim krańcu kraju.

Pokrój roślina zielna z krótkimi rozłogami, pokryta w różnym stopniu białawymi, prostymi włoskami, rzadko bywa naga. Łodyga krótkie kłącze, z którego wyrasta bezlistny głąbik o wysokości 4–20 cm, prosto wzniesiony, w szczytowej części nieco zgrubiały. Liście zebrane w różyczkę, łopatkowe lub odwrotnie jajowate, rzadko prawie z zaokrągloną blaszką, karbowane lub całobrzegie. Wierzchołek zaokrąglony. Zwężają się w ogonek liściowy o podobnej długości jak blaszka. Kwiaty zebrane na szczycie głąbików w pojedyncze koszyczki osiągające do 2, rzadko 3 cm średnicy. Okrywa koszyczka półkulista, składa się z podługowatych, tępo zakończonych, czarniawozielonych listków ułożonych w dwu szeregach, owłosionych. Dno koszyczka jest stożkowato wypukłe, puste wewnątrz i ma powierzchnię pokrytą brodawkami. Na brzegu koszyczka znajduje się jeden szereg białych lub różowych, żeńskich kwiatów języczkowych. Ich języczki są białe, od spodu czerwonawe, o długości 10–15 mm. Wewnątrz koszyczka znajdują się żółte, rurkowe kwiaty obupłciowe, długości ok. 2 mm. Korona tych kwiatów jest walcowato dzwonkowata, z wąsko trójkątnymi łatkami na szczycie. Pylniki całkowicie zrośnięte w rurkę wokół słupka, nitki pręcików wolne. Owoce odwrotnie jajowate, spłaszczone, owłosione lub nagie, żółtobrunatne niełupki długości ok. 1,5 mm. Pozbawione puchu kielichowego.

Biologia i występowanie

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie przeważnie od marca do listopada, czasem również w zimie, jeśli jest bezśnieżna i nie ma mrozów. Kwiaty przedprątne, zapylane są przez motyle, błonkoskrzydłe, muchówki i chrząszcze. Koszyczki są wzniesione i skierowane do słońca w dni słoneczne, podążając za nim od wschodu do zachodu. Nocami i w czasie deszczu koszyczki są zwieszone. Rośnie na łąkach, pastwiskach, przydrożach, miedzach i trawnikach. W górach występuje po piętro kosówki. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Cynosurion, Ass. Lolio-Cynosuretum. Liczba chromosomów 2n = 18.

Jest jedną z najstarszych roślin uprawianych jako ozdobne. Uzyskano liczne odmiany uprawne, w tym pełnokwiatowe, tj. z koszyczkami ze zwielokrotnionymi kwiatami brzeżnymi (języczkowatymi). Stokrotka pospolita bywa opisywana jako „lekko trująca”, ale też jadalna. Za smaczne uznawane są koszyczki i liście, które zalecane są do spożycia zarówno surowe, jak i gotowane. Stokrotka była pożywieniem głodowym.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2025-05-23 12:59:16]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=76500843. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • barwa kwiatów
      • płatki białe
      • płatki różowe
      • płatki żółte
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście jajowate
      • liście najszersze przy końcu
      • liście odwrotnie jajowate
  • cechy łodygi
    • wygląd łodygi
      • łodyga owłosiona
  • cechy owoców
    • kolor owoców
      • żółte
      • brązowe
    • powierzchnia owocu
      • gładka
  • ogólne
    • roślina lecznicza
    • roślina jadalna
    • roślina ozdobna
    • roślina użytkowa
    • bylina
    • Surowiec zielarski
  • siedlisko
    • Pastwiska