Wirtualny atlas roślin: Podejźrzon księżycowy / Botrychium lunaria

Podejźrzon księżycowy (Botrychium lunaria (L.) Sw.) – gatunek paprotnika z rodziny nasięźrzałowatych (Ophioglossaceae). Rozmnaża się za pomocą zarodników oraz kłączy. Gatunek kosmopolityczny – jest to najszerzej rozprzestrzeniony przedstawiciel rodzaju.

Pokrój roślina wysoka na 5–30 cm z podziemnym kłączem, z którego wyrasta jeden liść. Kłącze charakteryzuje się klonalnym typem wzrostu i odznacza się ortotropowym kierunkiem wzrostu. Łodyga ta jest mięsista, bezzieleniowa i przeważnie krótka, bez rozgałęzień. Budowa anatomiczna tych podziemnych łodyg jest w zasadzie syfonosteliczna. Przyrost wtórny drewna i łyka dzięki działalności kambium. System korzeniowy jest rozwinięty w niewielkim stopniu. Nieliczne, słabo rozgałęzione i mięsiste korzenie przerośnięte są przez grzyby mykoryzowe. Liście ogonek liściowy długi do 15 cm, gruby na 5 mm, rozgałęzia się nad ziemią dychotomicznie i podzielony jest na część płodną i płonną. Blaszka siedząca, do 10 cm długości, 4 cm szerokości, podługowata, zwykle pierzasta.

Biologia i występowanie

Roślina występuje na terenie prawie całej Europy, Azji, Ameryce Północnej, na południowym krańcu Ameryki Południowej, Australii, w górach rośnie po piętro alpejskie. W Polsce rośnie w rozproszeniu na terenie całego kraju. Największe skupienia stanowisk tego gatunku zlokalizowane są w południowo-zachodniej, południowej i północno-wschodniej części kraju. W południowo-wschodniej Polsce gatunek podawany był z kilku stanowisk, zlokalizowanych głównie w Bieszczadzkim Parku Narodowym – na połoninach w grupie Halicza i Krzemienia, w okolicach Beniowej oraz na Wzgórzach Łuczycko-Jaksmanickich koło Przemyśla. Bylina. Zarodek jest egzoskopowy, rozwój jego jest powolny, początkowe jego stadia aż do wytworzenia pierwszych organów, tzn. liścia i pierwotnego korzenia, mogą trwać kilka lat. Gatunek ten według klasyfikacji Raunkiera należy do hemikryptofitów, czyli bylin, których pąki zimujące umieszczone są na pędach przy powierzchni ziemi, dlatego może on występować zarówno w najzimniejszych, jak i umiarkowanie ciepłych częściach Polski. Liczba chromosomów 2n = 90. Na północnych szerokościach geograficznych i wzniesieniach jest to roślina otwartych, łąk i muraw, jak również słabo zarośniętych roślinnością piargów. Na południowych szerokościach geograficznych można znaleźć ją na terenach leśnych, łąkach i słabo zarośniętych wydmach. W Europie Środkowej rośnie na łąkach, wrzosowiskach, porębach leśnych, piaszczystych przydrożach, miedzach, trawiastych skarpach, na łąkach, w ubogich murawach. Preferuje glebę ubogą w wapń, umiarkowanie kwaśną, próchniczną i gliniastą. Nie toleruje cienia i nawożenia. Gatunek charakterystyczny muraw bliźniczkowych z rzędu Nardetalia. Zanikanie Botrychium lunaria obserwuje się w całej Polsce, a związane jest głównie z przekształcaniem siedlisk w wyniku sukcesji wtórnej roślinności leśnej, rozwoju krzewów i drzew, co prowadzi do zacienienia i stopniowego wypierania tej paproci.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2023-10-22 00:06:32]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=71567426. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.