Oset klapowany Carduus ×lobulatus

Oset klapowany (Carduus lobulatus Borbás) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Według niektórych źródeł jest utrwalonym mieszańcem Carduus acanthoides × Carduus defloratus subsp. glaucus. Jego pozycja taksonomiczna jest niejasna i wymaga dalszych badań.

Łodyga do 90 cm wysokości, gałęzista, oskrzydlona, jedynie pod koszyczkami bez skrzydełek Liście sztywne, płaskie, pierzasto klapowane. Łatki tępe, jajowate. Łatki drugorzędne mają brzegi ościsto ząbkowane, a na szczycie pojedynczą, dobrze widoczną ostkę o długości do 3 mm. Dolna strona liści bladozielona ze słabo widoczną nerwacją. Kwiaty zebrane w koszyczki. Okrywa koszyczków ma długość 17-23 mm, jej łuski w nasadzie mają szerokość 1,5-2(2,5) mm. Środkowe łuski mają szczyty nagle ściągnięte w krótką ostkę. Owoc gładka niełupka o długości ok. 4 mm z puchem kielichowym o długości 12-15 mm.

Biologia i występowanie

Endemit zachodniokarpacki. Występuje tylko w Polsce i na Słowacji w Wielkiej Fatrze, Małej Fatrze, w Tatrach i Pieninach. W Polsce występuje tylko w Pieninach, skąd podany został z 4 tylko stanowisk: pod Trzema Koronami, w Wąwozie Szopczańskim, u ujścia Pienińskiego Potoku i w Kotłowym Potoku pomiędzy Podskalnią Górą i Gołą Górą (1 okaz). Sporadycznie pojawiał się w okolicach Krościenka nad Dunajcem, znaleziono też jedno efemeryczne stanowisko w Dolinie Kościeliskiej w Tatrach. Roślina dwuletnia lub trzyletnia, hemikryptofit. Rośnie na utrwalonych piargach wapiennych. Kwitnie od czerwca do października, zapylana jest przez motyle i błonkówki. Dużą część wytworzonych nasion zjadają larwy muchówek. Liczba chromosomów 2n=23.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-28 00:53:22]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62818754. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  • Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  • The Plant List. [dostęp 2017-03-12].
  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
  • Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15]  (ang.).
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  • Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone.. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
  • Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • czerwiec
      • lipiec
      • sierpień
      • wrzesień
      • październik
  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • od kolana do pasa (60 < x < 100 cm)
    • wygląd łodygi
      • łodyga gałęzista
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście jajowate
  • cechy owoców
    • powierzchnia owocu
      • gładka
  • ogólne
    • roślina chroniona
    • Polska Czerwona Księga Roślin
    • CR – krytycznie zagrożony
    • VU–gatunek narażony
    • roślina dwuletnia
    • endemit zachodniokarpacki
  • siedlisko
    • Tatry

 

 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.