Dziewięćsił popłocholistny (Carlina acanthifolia subsp. utzka (Hacq.) Meusel & Kästner) – takson rośliny z rodziny astrowatych. W monografii rodzaju dziewięćsił takson określony został jako podgatunek dziewięćsiła akantolistnego (Carlina acanthifolia subsp. utzka i taką pozycję systematyczną ma też w bazach danych taksonomicznych. W polskojęzycznej literaturze botanicznej takson opisywany jest w randze gatunku. Pierwsza ważna diagnoza taksonu w tej randze ukazała się w pracy Rośliny polskie Władysława Szafera, Stanisława Kulczyńskiego, Bogumiła Pawłowskiego z 1924.
Endemit pasa Wyżyn Polskich i Ukraińskich. W Polsce znane są cztery naturalne stanowiska: dwa w Niecce Nidziańskiej – zachodnia krawędź Garbu Pińczowskiego od Pińczowa do Skowronna, rez. „Wały” koło Racławic oraz na Polesiu Zachodnim – rez. „Stawska Góra” koło Chełma i Wyżynie Lubelskiej – Rogów koło Zamościa. Introdukowany został na stanowiskach zastępczych na Wyżynie Miechowskiej: rez. Dąbie i wzgórze w sąsiedztwie Racławic. Rozszerzono także sztucznie obszar występowania w okolicy Pińczowa. Notowano także introdukcję w sąsiedztwie rez. "Żmudź" pod Chełmem . Na Ukrainie szerzej rozprzestrzeniony był na Wyżynie Wołyńskiej, ale gwałtownie zanika . Gatunek znany wyłącznie z południowo-wschodniej Polski i zachodniej Ukrainy, gdzie występuje na pojedynczych stanowiskach rozsianych na Wyżynach Małopolskiej, Lubelsko-Lwowskiej i Wołyńskiej. W Polsce istnieją cztery naturalne populacje oraz trzy introdukowane. Na Ukrainie na wielu stanowiskach wyginął. Bylina. Rośnie w murawach kserotermicznych. Wybitnie heliofilny i kserotermofilny hemikryptofit, rośnie zwykle na płytkich rędzinach wytworzonych na stokach wzgórz węglanowych wieku kredowego o południowo-zachodniej ekspozycji oraz plejstoceńskich płatach lessów, które je miejscowo przykrywają. Kwitnie w lipcu. Gatunek charakterystyczny zespołu Inuletum ensifoliae.
Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2018-12-04 20:11:27]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=53611088. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.