Wirtualny atlas roślin: Potrostek alpejski / Chamorchis alpina

Potrostek alpejski (Chamorchis alpina (L.) Rich) – gatunek rośliny z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Reprezentuje monotypowy rodzaj potrostek (Chamorchis). Występuje w północnej Europie, w Karpatach i Alpach. W Polsce rośnie tylko w Tatrzańskim Parku Narodowym i ma status gatunku zagrożonego.

Pokrój roślina zielna osiągająca 5-15 cm wysokości. Pod ziemią roślina z kulistymi bulwami o średnicy do 2 cm. Łodyga jest kanciasta i naga. Liście w liczbie 3-7 zebrane są w różyczkę. Są równowąskie, nieco mięsiste, ostro zakończone i rynienkowate. Mają długość do 6 cm i sięgają po kwiatostan. Kwiaty drobne, żółtawozielone, czasami nabiegłe czerwono, zebrane w jajowaty kwiatostan składający się z 3-12 kwiatów. Poszczególne kwiaty wyrastają z kątów przysadek dłuższych od kwiatów. Kwiaty są grzbieciste o języczkowatej warżce bez ostrogi i pozostałych listkach okwiatu stulonych w hełm. Wewnątrz niego znajduje się żółtawozielony prętosłup z walcowatą, skręconą zalążnią. Owoc beczułkowata torebka o długości do 1 cm.

Biologia i występowanie

Gatunek arktyczno-alpejski występujący wyłącznie w Europie. Główny zwarty obszar jego zasięgu znajduje się w północnej Skandynawii, gdzie sięga po 71° szerokości geograficznej, osiągając północny skraj kontynentu europejskiego. Ponadto występuje na kilku izolowanych obszarach zasięgu w środkowej Skandynawii i w górach Europy: w Alpach i Karpatach Zachodnich. Na Słowacji rośnie wyłącznie w Tatrach: Zachodnich i Bielskich. W Polsce również występuje wyłącznie w Tatrach i to tylko w Tatrach Zachodnich. Podano tutaj jego występowanie na ok. 20 stanowiskach: Wielka Turnia, Giewont, Mały Giewont, Dolina Mułowa, Dolina Litworowa, Ciemniak, Chuda Turnia, Upłaziańska Kopka, Gładkie Upłaziańskie, Twardy Grzbiet, Rzędy Tomanowe, Suchy Wierch, Stoły, Skupniów Upłaz, Skrajna Małołącka Turnia, Siwarowy Żleb, Tomanowy Niedźwiedź, Wielka Kopa Królowa. Większość tych stanowisk została podana po 1980, były one potwierdzone także później. Bylina, geofit. W Tatrach występuje głównie w piętrze alpejskim i piętrze kosodrzewiny. Najniżej występuje na Skupniowym Upłazie (1370 m n.p.m.). Rośnie na wapiennym podłożu w murawach naskalnych i na różnego rodzaju trawiastych upłazach i półkach skalnych. Kwitnie od lipca do sierpnia, ale nieregularnie, nie w każdym roku. Roślina miododajna, zapylana przez chrząszcze i błonkówki. Przy braku owadów (np. przy dłuższej złej pogodzie), dochodzi do samozapylenia. Liczba chromosomów 2n = 42. Gatunek charakterystyczny zespołu Caricetum firmae.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 20:48:49]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72986412. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.