Wirtualny atlas roślin: Komosa czerwonawa / Chenopodium rubrum

Komosa czerwonawa, komosa czerwona (Chenopodium rubrum L., właśc. Oxybasis rubra (L.) S. Fuentes & al.) – gatunek rośliny należący w różnych systemach klasyfikacyjnych do rodziny komosowatych lub szarłatowatych. Jest szeroko rozprzestrzeniona na półkuli północnej. Występuje w Ameryce Północnej, Azji i Europie. Rozprzestrzenia się też gdzieniegdzie poza rejonami rodzimego swojego występowania. W Polsce występuje na całym obszarze kraju.

Liście nagie, połyskujące, dość zmiennego kształtu; zwykle trójkątnie oszczepowate, na końcu zaostrzone i wyraźnie ząbkowane. Czasami mogą być podługowate i całobrzegie. Kwiaty kwiatostan złożony, wyrastający w kątach liści. Drobne kwiaty, wyrastają w kłębikach, które z kolei tworzą kłosokształtne kwiatostany. Kwiaty dwojakiego rodzaju: niektóre z 4 – 5-listkowym okwiatem i słupkami spłaszczonym z góry, inne (tych jest więcej) z 2 – 3-listkowym okwiatem i słupkami spłaszczonymi po bokach. Charakterystyczną cechą jest, że listki okwiatu zwykle są czerwonawe i mięsiste. Łodyga stosunkowo gruba, wzniesiona i naga, o wysokości 30–60 cm. Owoc drobne, spłaszczone orzechy.

Biologia i występowanie

Roślina jednoroczna. Kwitnie od lipca do września, jest wiatropylna. Roślina ruderalna – rośnie na śmietniskach, przychaciach, przydrożach. Jest też jednym z chwastów w uprawach rolniczych. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Chenopodium fluviatile, Ass. Chenopodio-Atriplicetum.

Od czasów prehistorycznych aż do XVIII wieku wiele gatunków komosy było zbieranych i uprawianych jako rośliny jadalne. Zjadano młode liście i nasiona, z których można robić mąki i kaszę. Komosa czerwonawa nie ma takich własności trujących, jak komosa biała, która również była zjadana (po przegotowaniu i odcedzeniu).
Jeszcze w czasach współczesnych – w czasie I i II wojny światowej, czy na przednówku ludność ratowała się od głodu i szkorbutu zjadając ziele i nasiona komosy.
U ludzi uczulonych na pyłek różne gatunki komosy mogą powodować alergię.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2018-12-04 20:20:23]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=51660594. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: http://dx.doi.org/10.3372/wi.46.46105.
Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-03-15].
Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński, Bogumił Pawłowski: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Stevens P.F.: Caryophyllales (ang.). Angiosperm Phylogeny Website, 2001–. [dostęp 2009-10-07].
Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 286. ISBN 83-01-00129-1.
Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland : a checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

	ogólne	roślina trująca
	ogólne	roślina jadalna
	ogólne	chwast
	ogólne	roślina pyłkodajna
	barwa kwiatów	płatki czerwone
	korona kwiatu i typ kwiatostanu	kwiatostan
	korona kwiatu i typ kwiatostanu	kwiat złożony
	korona kwiatu i typ kwiatostanu	kłos
	kształt blaszki	liście lancetowate
	kształt blaszki	liście najszersze przy nasadzie
	kształt blaszki	liście trójkątne
	kształt blaszki	liście oszczepowate
	ulistnienie	ząbkowany
	ulistnienie	całobrzegie
	rodzaj owoców	orzechy
	wygląd łodygi	łodyga gładka
	wygląd łodygi	łodyga wzniesiona
	pora kwitnienia	lipiec
	pora kwitnienia	sierpień
	pora kwitnienia	wrzesień