Wirtualny atlas roślin: Komosa czerwonawa / Chenopodium rubrum

Komosa czerwonawa, komosa czerwona (Chenopodium rubrum L., właśc. Oxybasis rubra (L.) S. Fuentes & al.) – gatunek rośliny należący w różnych systemach klasyfikacyjnych do rodziny komosowatych lub szarłatowatych. Jest szeroko rozprzestrzeniona na półkuli północnej. Występuje w Ameryce Północnej, Azji i Europie. Rozprzestrzenia się też gdzieniegdzie poza rejonami rodzimego swojego występowania. W Polsce występuje na całym obszarze kraju.

Liście nagie, połyskujące, dość zmiennego kształtu; zwykle trójkątnie oszczepowate, na końcu zaostrzone i wyraźnie ząbkowane. Czasami mogą być podługowate i całobrzegie. Kwiaty kwiatostan złożony, wyrastający w kątach liści. Drobne kwiaty, wyrastają w kłębikach, które z kolei tworzą kłosokształtne kwiatostany. Kwiaty dwojakiego rodzaju: niektóre z 4 – 5-listkowym okwiatem i słupkami spłaszczonym z góry, inne (tych jest więcej) z 2 – 3-listkowym okwiatem i słupkami spłaszczonymi po bokach. Charakterystyczną cechą jest, że listki okwiatu zwykle są czerwonawe i mięsiste. Łodyga stosunkowo gruba, wzniesiona i naga, o wysokości 30–60 cm. Owoc drobne, spłaszczone orzechy.

Biologia i występowanie

Roślina jednoroczna. Kwitnie od lipca do września, jest wiatropylna. Roślina ruderalna – rośnie na śmietniskach, przychaciach, przydrożach. Jest też jednym z chwastów w uprawach rolniczych. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Chenopodium fluviatile, Ass. Chenopodio-Atriplicetum.

Od czasów prehistorycznych aż do XVIII wieku wiele gatunków komosy było zbieranych i uprawianych jako rośliny jadalne. Zjadano młode liście i nasiona, z których można robić mąki i kaszę. Komosa czerwonawa nie ma takich własności trujących, jak komosa biała, która również była zjadana (po przegotowaniu i odcedzeniu).
Jeszcze w czasach współczesnych – w czasie I i II wojny światowej, czy na przednówku ludność ratowała się od głodu i szkorbutu zjadając ziele i nasiona komosy.
U ludzi uczulonych na pyłek różne gatunki komosy mogą powodować alergię.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2018-12-04 20:20:23]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=51660594. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: http://dx.doi.org/10.3372/wi.46.46105.
Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-03-15].
Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński, Bogumił Pawłowski: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Stevens P.F.: Caryophyllales (ang.). Angiosperm Phylogeny Website, 2001–. [dostęp 2009-10-07].
Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 286. ISBN 83-01-00129-1.
Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland : a checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.