Czartawa pośrednia
Circaea intermedia
Czartawa pośrednia (Circaea intermedia Ehrh.) - gatunek rośliny wieloletniej zielnej z rodziny wiesiołkowatych. Występuje w całej Europie, na znacznym obszarze Azji oraz w Afryce Północnej. W Polsce występuje na rozproszonych stanowiskach głównie na południu kraju w Karpatach, Sudetach i na Podkarpaciu. Gatunek neutralny wobec kontynentalizmu. Jest utrwalonym mieszańcem o cechach pośrednich między czartawą pospolitą i czartawą drobną.
Biologia i występowanie
Bylina, geofit (pączki zimujące znajdują się w glebie). Kwitnie w lipcu-sierpniu. Zapylana jest przez owady, głównie przez muchy. Nasiona rozsiewane są przez wiatr. Roślina ma nadzwyczajne zdolności regeneracyjne może być rozmnażana z kawałków łodygi zawierających po 1 węźle. Siedlisko rośnie w cienistych, wilgotnych lasach oraz w zbiorowiskach łęgowych w dolinach potoków i na mokradłach. Preferuje obszary o klimacie umiarkowanie chłodnym. Rośnie na stanowiskach półcienistych, na glebach wilgotnych, obojętnych lub nisko zasadowych. Fitosocjologia W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku Alno-Ulmion i zespołu roślinności (Ass.) podgórski łęg jesionowy (Carici remotae-Fraxinetum).
Roślina lecznicza.Surowiec zielarski - surowcem jest ziele i owoce. Zawiera flawonoidy w formie glikozydowej, kwas cynamonowy, galusowy, kawowy i ferulowy. Zbiór i suszenie: Ziele należy zbierać do jesieni najlepiej w czasie kwitnienia i owocowania, w dni bezdeszczowe i słoneczne. Suszenie w miejscu suchym przewiewnym. Ziele z owocami zawiera więcej fitosteroli niż przed kwitnieniem. Działanie Herbata z ziela czartawy działa odtruwająco i moczopędnie, nieznacznie wpływa na układ krążenia. W większych dawkach może mieć ochronny wpływ na wątrobę i rozkurczowy wpływ na drogi żółciowe, wreszcie żółciopędny. Stabilizuje strukturę ścian naczyń krwionośnych. Napar z ziela zawiera antyoksydanty oraz wymiatacze wolnych rodników, substancje hamujące generalnie stany zapalne i rozkurczowe na mięśnie gładkie. Intrakt lub nalewka ze świeżego ziela czartawy 1:3 w dawce 5 ml 2 razy dziennie rozszerza oskrzela i naczynia krwionośne, poprawia krążenie, zapobiega dusznicy i astmie. Zmniejsza tworzenie zakrzepów. Przetwory z czartawy zalecane są przy chorobie wieńcowej, lekkich niedomogach wątroby, przy tendencjach do zakrzepicy, oraz jako środek oczyszczający krew.Zioło czartawy całkowicie bezpieczne.
Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-28 01:08:08]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62823660. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.
- Germplasm Resources Information Network (GRIN).
- Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-26] (ang.).
- Marian Rejewski: Pochodzenie łacińskich nazw roślin polskich. Warszawa: 1996, s. 51. ISBN 83-05-12868-7.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- cechy kwiatów
- pora kwitnienia
- lipiec
- sierpień
- barwa kwiatów
- płatki białe
- płatki różowe
- kwiatostan
- groniasty
- prosty
- grono
- cechy liści
- kształt blaszki
- liście sercowate
- liście jajowate
- liście lancetowate
- cechy łodygi
- wygląd łodygi
- łodyga gałęzista
- łodyga owłosiona
- łodyga wzniesiona
- ogólne
- roślina lecznicza
- roślina użytkowa
- bylina
- geofit
- Surowiec zielarski
- cechy owoców
- powierzchnia owocu
- owłosiona
- siedlisko
- wilgotne lasy
- Sudety
Joanna Boisse
