Wirtualny atlas roślin: Ostrożeń lepki / Cirsium erisithales

Ostrożeń lepki (Cirsium erisithales (Jacq.) Scop.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny astrowatych. W Polsce występuje głównie w Karpatach. Poza górami ma nieliczne stanowiska koło Krakowa i Będzina. Roślina dość rzadka.

Łodyga wzniesiona, gruba, bruzdkowana, bez skrzydełek, omszona i górą bezlistna i lepka (stąd nazwa rośliny). Osiąga wysokość 0,4-1,5 m. Liście bardzo duże, głęboko pierzastodzielne. Największe u dołu rośliny, wyraźnie zmniejszające się ku górze. Poszczególne listki o kształcie lancetowatym, 3-5 nerwowe i brzegach niewyraźnie kolczasto ząbkowanych, niekłujące. Liście siedzące, obejmujące łodygę uszkowatą nasadą. Młode liście obficie owłosione, starsze tylko na nerwach. Kwiaty zebrane pojedynczo w duże, zwisające koszyczki, na szczycie łodygi. Koszyczki z zielonymi, ostro zakończonymi i odgiętymi na zewnątrz łuskami okrywy, górą ciemno nabiegłymi. W koszyczku wszystkie kwiaty rurkowate o cytrynowożółtej barwie. Mają koronę składającą się z pięciu bardzo wąskich i zrośniętych płatków, słupek pojedynczy z dwoma cienkimi i nitkowatymi znamionami. Pręciki o wolnych nitkach, lecz zrośniętych w rurkę pylnikach. Kielich przekształcony w puch kielichowy o rozgałęzionych pierzastych włoskach. Owoc niełupki o długości ok. 5 mm z puchem kielichowym o długości 15-18 mm.

Biologia i występowanie

Bylina: Kwitnie od lipca do sierpnia, jest owadopylna. Nasiona są rozsiewane przez wiatr.
Siedlisko: obrzeża lasów, przydroża, zarośla, wilgotne łąki, w Tatrach także na halach, murawach i wśród skał. Roślina górska o zasięgu pionowym do ok. 2000 m n.p.m., hemikryptofit. Głównie na podłożu wapiennym (roślina wapieniolubna).
Fitosocjologia: gatunek wyróżniający dla Carici albae-Fagetum.
Liczba chromosomów 2n= 34

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2019-09-01 22:27:13]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=51676093. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-04-15].
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Zofia Radwańska-Paryska: Rośliny tatrzańskie (Atlasy botaniczne). Irena Zaborowska (ilustr.). Warszawa: WSiP, 1988. ISBN 83-09-00256-4.
Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.