Ostrożeń lepki Cirsium erisithales

Ostrożeń lepki (Cirsium erisithales (Jacq.) Scop.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny astrowatych. W Polsce występuje głównie w Karpatach. Poza górami ma nieliczne stanowiska koło Krakowa i Będzina. Roślina dość rzadka.

Łodyga wzniesiona, gruba, bruzdkowana, bez skrzydełek, omszona i górą bezlistna i lepka (stąd nazwa rośliny). Osiąga wysokość 0,4-1,5 m. Liście bardzo duże, głęboko pierzastodzielne. Największe u dołu rośliny, wyraźnie zmniejszające się ku górze. Poszczególne listki o kształcie lancetowatym, 3-5 nerwowe i brzegach niewyraźnie kolczasto ząbkowanych, niekłujące. Liście siedzące, obejmujące łodygę uszkowatą nasadą. Młode liście obficie owłosione, starsze tylko na nerwach. Kwiaty zebrane pojedynczo w duże, zwisające koszyczki, na szczycie łodygi. Koszyczki z zielonymi, ostro zakończonymi i odgiętymi na zewnątrz łuskami okrywy, górą ciemno nabiegłymi. W koszyczku wszystkie kwiaty rurkowate o cytrynowożółtej barwie. Mają koronę składającą się z pięciu bardzo wąskich i zrośniętych płatków, słupek pojedynczy z dwoma cienkimi i nitkowatymi znamionami. Pręciki o wolnych nitkach, lecz zrośniętych w rurkę pylnikach. Kielich przekształcony w puch kielichowy o rozgałęzionych pierzastych włoskach. Owoc niełupki o długości ok. 5 mm z puchem kielichowym o długości 15-18 mm.

Biologia i występowanie

Bylina: Kwitnie od lipca do sierpnia, jest owadopylna. Nasiona są rozsiewane przez wiatr. Siedlisko: obrzeża lasów, przydroża, zarośla, wilgotne łąki, w Tatrach także na halach, murawach i wśród skał. Roślina górska o zasięgu pionowym do ok. 2000 m n.p.m., hemikryptofit. Głównie na podłożu wapiennym (roślina wapieniolubna). Fitosocjologia: gatunek wyróżniający dla Carici albae-Fagetum. Liczba chromosomów 2n= 34

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2022-01-09 00:23:55]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=65878849. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • czerwiec
      • lipiec
      • sierpień
    • liczba płatków
      • płatków pięć
    • barwa kwiatów
      • płatki kremowe
      • płatki żółtawe
      • żółtawobiałe
    • kwiatostan
      • groniasty
        • prosty
          • koszyczek
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście lancetowate
    • liście przykwiatowe
      • okrywa
  • cechy łodygi
    • wygląd łodygi
      • łodyga owłosiona
      • łodyga wzniesiona
      • łodyga omszona
    • szacowana wysokość łodygi
      • 30-90 cm
  • ogólne
    • roślina jadalna
    • bylina
    • roślina górska
    • roślina wapieniolubna
    • warzywo
    • tworzy mieszańce
    • status gatunku we florze Polski
      • takson rodzimy lub trwale zadomowiony
  • siedlisko
    • Skraje lasów
    • łąki
    • polany
    • zarośla
    • skały, zbocza
    • murawy
    • kamieniste i słoneczne zbocza
    • gatunek charakterystyczny dla
      • (zespół) Ass. Carici albae-Fagetum - ciepłolubna buczyna nawapienna pienińska
  • forma życiowa wg Raunkiæra
    • hemikryptofit