Chaber barwny Centaurea triumfettii

Chaber barwny (Centaurea triumfettii All.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych (Asteraceae).

Łodyga wzniesiona o wysokości od 80 cm, cała białowełnista lub pajęczynowata. Występująca w Polsce odmiana pienińska osiągają wysokość do 40 cm. Posiada krótkie i pełzające kłącze bez rozłogów, z którego wyrasta po kilka łodyg. Liście podługowate, wąskolancetowate lub szerokolancetowate. U występującej w Polsce odmiany są gęstosrebrzyście owłosione i krótko, lecz bardzo szeroko zbiegające po łodydze. Kwiaty zebrane w koszyczek. Zewnętrzne kwiaty w koszyczku to kwiaty języczkowe, obupłciowe, purpurowoniebieskie o koronie podzielonej na równowąskie łatki. Wewnątrz koszyczka kwiaty rurkowate, purpurowe, o długości 20-40 mm. U odmiany pienińskiej listki okrywy z frędzlami na brzegu, górą białawe i lśniące. Owoc drobno omszone eliptyczne niełupki o długości 4-5 mm z puchem kielichowym o długości 1-1,5 mm.

Biologia i występowanie

Rodzimy zasięg występowania to środkowa i południowa Europa, Afryka Północna (Egipt, Maroko), Azja Zachodnia i Kaukaz. W Polsce jest rzadki i występuje wyłącznie w Pieninach i to tylko w Pieninach Centralnych. Występuje również na Bystrzyku, który w podziale geograficznym zwykle włączany jest do Małych Pienin, jednakże pod względem geobotanicznym należy on również do Pienin Centralnych. Niektórzy autorzy czescy podają, że występuje również poza Pieninami. Bylina, hemikryptofit. W Pieninach rośnie w murawach naskalnych w szczelinach skał i na półkach, głównie na dobrze naświetlonych stanowiskach. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Gatunek charakterystyczny dla Ass. Dendranthemo-Seslerietum. Liczba chromosomów 2n = 22, 44 Ga 2, 4, 5, 6.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-28 01:01:33]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62818797. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • Flora Francji. [dostęp 2011-02-12].
  • Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
  • Search results — The Plant List. [dostęp 2011-01-25].
  • Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15]  (ang.).
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  • Centaurea triumfettii All.. W: Germplasm Resources Information Network [on-line]. Departament Rolnictwa USA, 2007-12-06. [dostęp 2009-11-01].
  • Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  • Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • czerwiec
      • lipiec
      • sierpień
    • barwa kwiatów
      • płatki białe
      • płatki niebieskie
      • płatki purpurowe
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście lancetowate
  • cechy łodygi
    • wygląd łodygi
      • łodyga pełzająca
      • łodyga wzniesiona
  • cechy owoców
    • powierzchnia owocu
      • owłosiona
  • ogólne
    • bylina
    • Polska Czerwona Księga Roślin
    • VU–gatunek narażony
    • endemit Pienin
  • siedlisko
    • murawy