Wirtualny atlas roślin: Pigwa pospolita / Cydonia oblonga

Pigwa pospolita (Cydonia oblonga Mill.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych (Rosaceae). Jest jedynym przedstawicielem rodzaju pigwa. Pochodzi z obszarów Azji: Zakaukazia, Iranu, Turkiestanu, południowo-wschodniej Arabii, Azji Mniejszej, rozprzestrzeniła się również w innych regionach. Do Europy Południowej prawdopodobnie została sprowadzona. W Polsce jest uprawiana. Czasami pigwowiec i jego owoce bywa mylnie nazywany pigwą.

Liście jajowate do owalnych, całobrzegie, wierzchnia strona naga, lekko błyszcząca, spodem kutnerowato filcowate, z owłosionym ogonkiem. Kwiaty osadzone pojedynczo, ukazujące się po rozwoju liści, o kolorze białym, bladoróżowym do różowego. Obcopylne, pięciokrotne o 15-25 pręcikach i jednym słupku. Kwitnie na przełomie maja i czerwca. Pokrój duży krzew lub niewielkie drzewo osiągające 5 m (w warunkach klimatycznych Polski rzadko do 3 m), z cienką łuskowatą korowiną, stale odpadającą płatami o zmiennym ubarwieniu zależnym od odmiany (czerwonawa, popielata lub prawie czarna). Owoce tzw. owoce jabłkowate, żółte, u większości odmian o średnicy 6 cm (u nowych odmian owoce bywają większe i osiągają nawet 1 kg), z pięcioma komorami nasiennymi, zawierającymi pestki. Pokryte są kutnerem. Nasiona czerwono-brązowe, odwrotnie jajowate, nieregularnie kanciaste, o silnie śluzowiejącej łupinie. MTN 24-45 g. Miąższ owoców twardy i mocno cierpki, aromatyczny, z dużą ilością komórek kamiennych.

Surowiec zielarski
Nasienie pigwy (Semen Cydoniae) zawierające w epidermie około 22% śluzu, zbudowanego z arabinozy, ksylozy i kwasów uronowych, a w zarodku nieco nitrylozydu amygdaliny.
Działanie
Stosuje się tylko w postaci nierozdrobnionej jako środek przeczyszczający, a także zewnętrznie jako przeciwzapalny.

Surowe owoce są twarde i opisywane jako niesmaczne, jednak po ugotowaniu ich smak staje się przyjemny. Owoce używane są do wyrobu galaretek i dżemów oraz jako dodatek poprawiający smak gotowanych jabłek i gruszek.

Jest uprawiana głównie jako skarlająca podkładka dla grusz i innych drzew owocowych z rodziny Rosaceae. W tym celu uprawiane są wyselekcjonowane typy rozmnażane w sposób wegetatywny. Najczęstszym sposobem rozmnażania są odkłady pionowe. W Polsce najpopularniejszym typem pigwy stosowanym jako podkładka skarlająca pod grusze jest Pigwa S1. W Europie Zachodniej natomiast wyselekcjonowane w Anglii Pigwa MA, Pigwa MC oraz belgijska Pigwa Adams.Jest uprawiana ze względu na swoje ładne owoce, ozdobna jest także podczas kwitnienia. Sadzona jest w ogródkach przydomowych i w parkach. Wykorzystywana bywa do formowania bonsai.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2019-07-28 11:01:33]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=57095813. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Cydonia (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2011-11-23].
Szkółkarstwo-niepospolite krzewy z rodziny różowatych. [dostęp 2011-11-23].
Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-11-23].
Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
Stanisław Kohlmünzer: Farmakognozja: podręcznik dla studentów farmacji. Wyd. V unowocześnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, s. 669. ISBN 83-200-2846-9.
Grzegorz Łysiak: Uprawa i odmiany gruszy. Warszawa: Hortpress, 2006, s. 156. ISBN 83-89211-18-1.
Miejski Ogród Botaniczny w Zabrzu. [dostęp 2011-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu].
Specjalizacja w produkcji podkładek. [dostęp 2011-11-23].
Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2011-11-23].
J.G. Vaughan, C.A. Geissler: Rośliny jadalne. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2001, s. 68. ISBN 83-7255-326-2.