Cymbalaria bluszczykowata Cymbalaria muralis

Cymbalaria bluszczykowata, lnica bluszczykowata, cymbalaria murowa, lnica murowa (Cymbalaria muralis G. Gaertn. et al.) – gatunek rośliny z rodziny babkowatych (Plantaginaceae), w systemach XX-wiecznych klasyfikowany zwykle do trędownikowatych (Scrophulariaceae).

Łodyga naga, rozesłana lub pełzająca, nitkowata, purpurowo nabiegła, gęsto ukorzeniająca się i rozgałęziająca, o długości 10-60, czasem do 80 cm. Liście ulistnienie skrętoległe. Liście soczyste, okrągłosercowate o szerokości 1-3 cm, o nerwacji dłoniastej z 3–7 klapkami ostro zakończonymi, ułożone skrętolegle na ogonkach dłuższych od blaszki. Jasnozielone, od spodu często purpurowo nabiegłe. Kwiaty na długich szypułkach, po jednym w kącie liścia, grzbieciste, bez ostrogi – jedynie z zaokrągloną wypukłością, jasnofioletowe z żółtym środkiem. Korona o długości do 10 mm, dwuwargowa z gardzielą zamkniętą przez wydętą w górę dolną wargę. Słupek jeden z kulistą zalążnią i znamieniem nieco szerszym od szyjki. Pręciki o nitkach owłosionych tylko u podstawy. Owoc dwukomorowa, prawie kulista torebka. Otwiera się dwoma 3-5 klapowymi otworami. Jajowate nasiona o długości do 1 mm mają na powierzchni faliste listewki.

Biologia i występowanie

Rodzimy obszar występowania cymbalarii murowej obejmował południową i południowo-zachodnią Europę. Rozprzestrzeniła się jednak po świecie i obecnie poza Antarktydą występuje na wszystkich kontynentach i na licznych wyspach. W Europie na północy sięga po 64° szerokości geograficznej na Półwyspie Skandynawskim. W Polsce jest dość rzadka, spotykana głównie w zachodniej części kraju, w Sudetach i na Dolnym Śląsku. Zawleczona została do Polski na początku XIX wieku z Włoch, kiedy to zapanowała moda na przypałacowe oranżerie i egzotyczną roślinność. Pierwsze dane o jej występowaniu na terenie obecnej Polski pochodzą z 1837 roku. We florze Polski ma status kenofita. Rozwój Roślina jednoroczna i bylina. W Polsce kwitnie w okresie od czerwca do października. Szypułki owoców wykazują fototropizm ujemny, czyli odchylają się w kierunku przeciwnym do słońca. Dzięki temu nasiona wysypują się z torebek w miejscach zacienionych, a więc zazwyczaj wilgotniejszych, czyli lepszych do kiełkowania nasion. Roślina geokarpiczna o owocach dojrzewających pod ziemią. Siedlisko Głównie roślina ruderalna, rosnąca na gruzowiskach, starych murach, terenach kolejowych, szczelinach murów i skał, szczególnie na podłożu wapiennym. W niektórych regionach jest zadomowionym antropofitem. Gatunek charakterystyczny dla rzędu Potentilletalia caulescentis. Genetyka i zmienność Liczba chromosomów 2n = 14. Korelacje międzygatunkowe Na pędach cymbalarii murowej pasożytują niektóre gatunki grzybów i grzybopodobnych lęgniowców: Golovinomyces orontii, Peronospora linariae, na liściach żerują larwy chrząszcza Chrysolina intermedia.

Roślina ozdobna – roślina szybko rosnąca i łatwa w uprawie. Polecana jest na półcieniste miejsca w ogrodach skalnych, na północne ściany murków, na skarpy i cmentarze. Efektownie prezentuje się w skrzynkach balkonowych, szczelinach skalnych i na różnych ogrodowych elementach, jak np. głazy, rzeźby czy schody. Na 1 m² sadzi się 3–4 rośliny, aby osiągnąć zwarte runo. Roślinom należy zapewnić próchnicze i dość wilgotne podłoże. W bezśnieżne zimy pędy wymarzają, lecz wiosną i latem rośliny się łatwo regenerują. Roślina odnawia się przez samosiew i rozłogi. Nowe nasadzenia wykonuje się przy pomocy odciętych, ukorzenionych rozłogów. Jej liście są na surowo jadalne, jednak piekące w smaku, ponadto można je spożywać tylko w niewielkich ilościach, gdyż są lekko trujące.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 21:19:01]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72087575. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • czerwiec
      • lipiec
      • sierpień
      • wrzesień
    • kwiatostan
      • groniasty
        • prosty
          • grono
    • symetria kwiatu
      • grzbiecista
    • obecność miodników
      • tak
    • pręciki
      • dwusilne
      • prątniczki
      • 4
      • pylniki białawe
    • typ kwiatu
      • obupłciowy
    • znamiona słupka
      • słupek jeden
    • barwa kwiatów
      • jasnofioletowe
  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • od kolana do pasa (60 < x < 100 cm)
      • długość 10-80 cm
    • wygląd łodygi
      • łodyga pełzająca
      • naga
      • rozesłana
      • purpurowo nabiegła
  • cechy owoców
    • rodzaj owoców
      • suche
        • torebki
  • ogólne
    • roślina trująca
    • roślina ozdobna
    • roślina ruderalna
    • roślina jednoroczna
    • status gatunku we florze Polski
      • antropofit
      • kenofit
    • pochodzenie: rejon śródziemnomorski
    • roślina geokarpiczna
  • cechy nasion
    • wielkość nasion
      • poniżej 4mm
      • jajowate
      • drobne
      • faliste
    • rozsiewanie nasion
      • autochoria
    • kolor nasion
      • czarnobrązowe
  • cechy liści
    • typ liści
      • liść prosty
    • brzeg liścia
      • całobrzegi
    • nasada
      • sercowata
    • wcięcia blaszki
      • wrębne
    • kolor liścia
      • jasnozielone
      • od spodu purpurowo nabiegłe
    • ogonek liściowy
      • dłuższy od blaszki liściowej
    • nerwacja
      • dłoniaste
    • kształt blaszki
      • okrągłosercowate
  • siedlisko
    • Tereny ruderalne. Siedliska antropogeniczne
    • Przy drogach i torach kolejowych
    • skały, mury, skarpy
    • gatunek charakterystyczny dla
      • Potentilletalia caulescentis wapienne ściany skalne ... (8210)
    • umocnienia koryt rzecznych
    • wapienne ściany skalne
    • Sudety
  • cechy korzeni
    • system korzeniowy
      • liczne odrośla
      • Korzenie cienkie