Wirtualny atlas roślin: Głodek kutnerowaty / Draba tomentosa

Głodek kutnerowaty (Draba tomentosa Clairv.) – gatunek rośliny z rodziny kapustowatych.

Pokrój niewielka roślina poduszkowa z wielogłowym, zdrewniałym korzeniem. Osiąga wysokość 4-8 cm. Występuje pojedynczo, lub tworzy poduszkowate darnie. Liście większość liści zebrane w różyczkę liściową u nasady łodygi. Są całobrzegie. Liści łodygowych jest zaledwie 1-2 i czasami mają kilka ząbków na brzegach. Kwiaty o białej barwie, zebrane po kilka w grono na szczycie łodygi. Mają 4 płatki korony trzykrotnie dłuższe od działek kielicha. Słupek kwiatowy, szypułki kwiatowe i oś grona są owłosione. Owoc podługowata łuszczyna zaokrąglona na obydwu końcach.

Biologia i występowanie

Występuje wyłącznie w górach Europy: w Alpach, Apeninach, Pirenejach, Pirynie i Karpatach Zachodnich. W Polsce występuje tylko w Tatrach Zachodnich i to zaledwie na kilku stanowiskach, a wszystkie znajdują się w Czerwonych Wierchach: na północnej ścianie Krzesanicy, na opadających do Wyżniej Świstówki Małołąckiej stokach Kopy Kondrackiej, w Kobylarzowym Żlebie oraz w Rzędach Tomanowych i na kopule szczytowej Ciemniaka. Podane w 1891 stanowisko na Giewoncie (bez bliższego określenia miejsca) nie zostało odszukane. Bylina, hemikryptofit lub chamefit. W Tatrach występuje zazwyczaj na stokach o południowej ekspozycji i tylko na wapiennym podłożu. Liczba chromosomów 2n = 16. Gatunek charakterystyczny dla Ass. Drabo-Artemisietum.

Kategorie zagrożenia gatunku: Kategoria zagrożenia w Polsce według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006): R (rzadki); 2016: EN (zagrożony). Kategoria zagrożenia w Polsce według Polskiej Czerwonej Księgi Roślin (2001): VU (vulnerable, narażony); 2014: EN (zagrożony). Populacje tego gatunku w polskich Tatrach są dość duże pod względem liczby osobników i w większości znajdują się poza szlakami turystycznymi i taternickimi terenami wspinaczkowymi. Wiele stanowisk znajduje się również w słowackiej części Czerwonych Wierchów oraz w Tatrach Bielskich. Nie są więc bezpośrednio zagrożone przez ludzi. Rosną w takich miejscach, że nie zagrażają im również lawiny kamienne i śnieżne. Być może nieznalezione jeszcze populacje znajdują się w innych, trudno dostępnych skałach Tatr. Jednakże niewielki obszar, na którym występuje ten gatunek i niewielka jego populacja uzasadnia zaliczenie go do gatunków w Tatrach zagrożonych (według klasyfikacji IUCN kategoria zagrożenia VU).

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-28 01:37:14]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62818935. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
The Plant List. [dostęp 2017-01-11].
Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.