Wirtualny atlas roślin: Storzan bezlistny / Epipogium aphyllum

Storzan bezlistny (Epipogium aphyllum Sw.) – gatunek rośliny z rodziny storczykowatych (Orchidaceae).

Łodyga wzniesiona, zgrubiała w nasadzie, o wysokości 3,5-30 cm. Liście posiada najczęściej 2, rzadziej 3 łuskowate, półprzezroczyste liście bezzieleniowe. Kwiaty wytwarza 2-5 kwiatów zwisających na krótkich szypułkach. Wyrastają z kątów przeźroczystych przysadek, są rozwarte, koloru brązowego z fioletowymi i żółtymi elementami. Działki okwiatu białe lub kremowe, pokryte fioletowobrązowymi smugami. Warżka posiada zwróconą do góry 3-łatkową, fioletową, workowatą ostrogę. Na środkowej łatce warżki występują szeregi czerwonych kropek. Ani szypułka, ani zalążnia nie są skręcone. Najwyżej położony kwiat w kwiatostanie storzana nie rozwija się. Owoc torebka o długości do 6 mm.

Biologia i występowanie

Występuje w Europie i Azji, wszędzie na rozproszonych obszarach. W Europie jest częstszy i występuje na większych obszarach. W Azji występuje tylko na niewielkich obszarach i na pojedynczych stanowiskach, ale sięgają one aż po Kamczatkę. Występuje zarówno na niżu, jak i w górach. Bogate stanowiska tego gatunku na Słowacji podawane są z Tatr i Niżnych Tatr. W Polsce jest bardzo rzadki i większość jego stanowisk podano z gór. Na niżu podawany był tylko ze stanowisk na Pomorzu Zachodnim i Gdańskim, jednak stanowiska te, podobnie jak stanowiska na Wyżynie Małopolskiej i Lubelskiej, na Pogórzu Dynowskim i Pogórzu Przemyskim pochodzą z przełomu XIX i XX w. i wymagają sprawdzenia. Obecnie stwierdzony w polskiej części Puszczy Białowieskiej, gdzie jest gatunkiem bardzo rzadkim. Dość liczne stanowiska podano z Sudetów (w Górach Bialskich, Bardzkich, Bystrzyckich, Kaczawskich, Orlickich, Sowich, Złotych, w Karkonoszach, w Rudawach Janowickich i w masywie Śnieżnika). W Karpatach podano około 20 jego stanowisk, ale większość z nich już nie istnieje. W Tatrach obecnie znane są tylko 2 stanowiska: przy szlaku na polanę na Stołach (2008 r.) i w dolnej części Doliny Chochołowskiej. W Pieninach znaleziono go w 1994 r. w dolinie Harczygrund, na pozostałych, dawniej podawanych stanowiskach wyginął. Ponadto podany został na stanowiskach na Gubałówce (1964 r.) i w Witowie (1999 r.). W Gorcach i na Babiej Górze na podawanych dawniej stanowiskach wyginął. Bylina, geofit. Jest gatunkiem pojawiającym się efemerycznie. Brak odnalezienia jego pędów na danym stanowisku nawet przez wiele lat nie znaczy, że w tym miejscu wyginął: rozwój łodyg i kwiatów może odbywać się również pod ziemią. Występuje w lasach iglastych, głównie świerkowych i jodłowych, ale także w grądach i kwaśnej buczynie. W górach sięga po regiel górny. Najwyżej położone w Polsce stanowisko tego gatunku znajdowało się w Dolinie Smytniej w Tatrach Zachodnich. Nie posiada chlorofilu i nie przeprowadza fotosyntezy. Jest rośliną myko-heterotroficzną – substancje pokarmowe pobiera z grzybów, na których pasożytuje. Rozwój rośliny od wykiełkowania do zakwitnięcia trwa nawet kilkanaście lat. Kwitnie w lipcu i sierpniu, zaledwie przez kilka dni. Po przekwitnięciu naziemna część rośliny zanika. Liczba chromosomów 2n = 68.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2022-01-16 00:10:03]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=65916120. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.