Janowiec ciernisty Genista germanica

Janowiec ciernisty (Genista germanica L.) – gatunek rośliny z rodziny bobowatych (Fabaceae). Występuje w Europie Środkowej do wysokości 800 m n.p.m. W Polsce rozpowszechniony na ziemi lubuskiej, Dolnym i Górnym Śląsku, w Małopolsce, Lubelszczyźnie i Mazowszu. Brak go lub jest bardzo rzadki w Polsce północnej, w Wielkopolsce, w niższych położeniach Sudetów i Karpat. Przez Polskę przechodzi północna granica zasięgu.

Pokrój krzew dorastający do 60 cm wysokości. Łodyga gałęzista, za młodu zielona i gęsto owłosiona, później brązowa z cierniami, w dole bez liści i gron kwiatowych. Liście ulistnienie skrętoległe, liście całobrzegie, siedzące, eliptyczne długości 1–2 cm i szerokości do 0,8 cm, jasnozielone, na brzegu i od spodu owłosione. Słabo zaznaczone nerwy boczne. Bez przylistków. Kwiaty zebrane w grona do 5 cm długości. Szypułki kwiatowe 2 razy dłuższe od przysadek, żółte i złocistożółte. Kielich 2-wargowy, warga górna podzielona od nasady; pręciki wszystkie (10) zrośnięte ze sobą; łódeczka tępa, owłosiona, półtora razy dłuższa od żagielka. Owoce czarnobrązowe, owłosione strąki do 1 cm długości. Nasiona ciemnobrunatne, spłaszczone, błyszczące po 2-5 w strąku.

Biologia i występowanie

Niewielki krzew, chamefit, nanofanerofit. Kwitnienie przypada na okres od maja do czerwca. Kwiaty zapylane są przez pszczoły i motyle. Owocuje od maja do lipca. Siedlisko: występuje w świetlistych lasach zwłaszcza sosnowych i dębowych, słonecznych wzgórzach, wrzosowiskach skałach i przy drogach. Wymaga gleb nasłonecznionych, ubogich w wapń i składniki pokarmowe. Gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Calluno-Ulicetalia. Właściwości toksyczne: zatrucie alkaloidami zawartymi w zielu i nasionach może powodować obniżenie napięcia mięśnia sercowego i ciśnienia krwi. Liczba chromosomów 2n= 42

Roślina leczniczaSurowiec zielarski: ziele i nasiona janowca ciernistego Herba Gentistae germanicae, Semen Gentistae germanicae zawierają m.in. trujące alkaloidy: cytyzynę i sparteinę. Działanie: cytyzyna dawkowana leczniczo zmniejsza wrażliwość zwojów autonomicznych w sercu oraz pobudza ośrodek nerwu błędnego.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 22:23:15]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72986844. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • barwa kwiatów
      • płatki żółte
    • symetria kwiatu
      • grzbiecista
    • kwiatostan
      • groniasty
        • prosty
          • grono
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście jajowate
      • liście eliptyczne
  • cechy łodygi
    • wygląd łodygi
      • łodyga gałęzista
      • łodyga owłosiona
  • cechy owoców
    • rodzaj owoców
      • suche
        • strąki
    • kolor owoców
      • czarne
      • brązowe
    • powierzchnia owocu
      • owłosiona
  • ogólne
    • krzew
    • roślina trująca
    • roślina lecznicza
    • roślina użytkowa
    • północna granica zasięgu
  • siedlisko
    • Wrzosowiska
    • Sudety
    • świetliste lasy

 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.