Goryczka krótkołodygowa Gentiana clusii

Goryczka krótkołodygowa, goryczka Klusjusza, goryczka Kluzjusza (Gentiana clusii Perr. & Songeon) – gatunek rośliny należący do rodziny goryczkowatych. Środkowo- i południowoeuropejska roślina górska, występuje w Alpach, Karpatach, w Chorwacji, w Czarnym Lesie. W Polsce występuje wyłącznie w Tatrach. Jest tutaj dość pospolita. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy. Gatunkowa nazwa rośliny pochodzi od francuskiego botanika oraz lekarza Charles’a de L’Écluse (Clusiusa).

Łodyga niska, naga i nierozgałęziająca się. Osiąga wysokość 5-15 cm. Pod ziemią walcowate kłącze. Liście skórzaste, lancetowate i zaostrzone, zebrane w rozetę przy samej ziemi. Zimozielone. Liście łodygowe mniejsze, nieliczne, wyrastające naprzeciwlegle. Kwiaty wyrastają pojedynczo na szczycie krótkiej łodygi. Kolor kwiatów intensywnie szafirowobłekitny lub lazurowogranatowy – bardzo charakterystyczny i wybitnie ładny. Kwiat dzwonkowaty, osadzony na szczycie łodygi, pojedynczy, bardzo duży w stosunku do niewielkiego wzrostu rośliny, o długości do 6 cm. Ma krótki, zrosłodziałkowy, 5-ząbkowy, zielony kielich, dzwonkowata korona rozchyla się w górnej części 5 trójkątnymi płatkami, które są prawie tak samo długie, jak kielich, lub nawet do 1,5 raza dłuższe. Słupek pojedynczy z butelkowatą szyjką i dwułatkowym, białym znamieniem. 5 pręcików w dolnej części jest przyrośnięte nitkami do rurki korony, a ich pylniki są zrośnięte w rurkę poniżej znamienia słupka (przystosowanie zapobiegające samozapyleniu). Owoc dwudzielna torebka o długości do 6 cm z ciemnymi, drobnymi nasionami.

Biologia i występowanie

Rozwój Bylina. Kwitnie od kwietnia do czerwca. Zapylana jest przez motyle, pszczoły i trzmiele, do samozapylenia dochodzi rzadko. Podczas deszczu i złej pogody kwiaty stulają się w pąk, chroniąc słupek i pręciki. Siedlisko Rośnie w górach, wyłącznie na podłożu wapiennym (kalcyfit), na halach, uskokach skalnych, pastwiskach, niskich torfowiskach. Preferuje stanowiska nasłonecznione. W Tatrach występuje od regla dolnego po piętro halne, na wysokościach 935-2000 m n.p.m. Fitosocjologia Gatunek charakterystyczny dla klasy Seslerietea variae.

Roślina ozdobna: uprawiana w ogródkach skalnych (dość rzadko).

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2023-01-15 00:09:44]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=69327930. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • kwiecień
      • maj
      • czerwiec
    • barwa kwiatów
      • płatki białe
      • płatki szafirowe
      • niebieskobłękitne
    • liczba płatków
      • płatków pięć
    • symetria kwiatu
      • grzbiecista
    • kielich
      • zrosłodziałkowy
      • działek 5
      • dzwonkowaty
    • kolor pyłku
      • owadopylność
    • pręciki
      • 5 pręcików przyrośniętych do rurki korony
      • 5
    • znamiona słupka
      • słupek jeden
    • okwiat
      • podwójny (zróżnicowany na kielich i koronę)
  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • do kostki (0 < x < 15 cm)
    • wygląd łodygi
      • łodyga gładka
      • prosta
      • naga
      • z jednym kwiatem
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście lancetowate
    • ustawienie liści
      • naprzeciwległe
    • szczyt
      • zaostrzony
    • powierzchnia blaszki
      • skórzasta
    • typ liści
      • rozeta
  • cechy owoców
    • rodzaj owoców
      • suche
        • torebki
  • ogólne
    • roślina chroniona
    • bylina
    • roślina zimozielona
    • roślina górska
    • ścisła ochrona gatunkowa
    • gatunek rodzimy
    • roślina ogrodowa
    • status gatunku we florze Polski
      • takson rodzimy lub trwale zadomowiony
  • siedlisko
    • Pastwiska
    • Torfowisk
    • Górskie łąki i hale
    • Piętro halne
    • wapienie
    • gleby wapienne
    • Tatry
    • góry
    • gatunek charakterystyczny dla
      • klasa) Cl. Seslerietea variae Br.-Bl. 1948 em. Oberd. 1978 wysokogórskie murawy nawapiene
    • uskoki skalne
  • forma życiowa wg Raunkiæra
    • hemikryptofit
  • cechy nasion
    • kolor nasion
      • brunatne
    • wielkość nasion
      • drobne
  • cechy korzeni
    • system korzeniowy
      • walcowate kłącze