Wirtualny atlas roślin: Goryczka krzyżowa / Gentiana cruciata

Goryczka krzyżowa (Gentiana cruciata L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny goryczkowatych. Występuje w Europie i Azji. W Polsce występuje dość pospolicie na całym obszarze kraju.

Pokrój tworzy gęste kępy, w których oprócz kwitnących pędów występują pędy płonne lub posiadające tylko pączki przyszłorocznych kwiatów. Cała roślina jest naga. Łodyga wzniesiona, prosta, nie rozgałęziająca się, dość gruba, w dolnej części pokryta łuskami. Wysokość 10-50 cm. Pod ziemią kłącze. Liście ulistnienie naprzemianległe. Liście dość duże, jajowatopodługowate. Wyższe liście są pochewkowato zrośnięte nasadami. Kwiaty zebrane w pęczki po 2-5 w kątach środkowych i górnych liści. Kwiaty 4-krotne. Kielich w środku jaśniejszy, dzwonkowaty z krótkimi ząbkami. Korona kwiatu długości 20–25 mm, błękitna, o trójkątnych, ostrych, przeważnie rozpostartych ząbkach, nie orzęsiona na brzegu. Gardziel korony naga, słupek bez szyjki, prawie siedzący. Owoc prawie siedzące torebki zawierające gładkie, podłużne nasiona bez skrzydełek.

Biologia i występowanie

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do września. Siedlisko: suche wzgórza, zarośla. W górach rośnie po regiel dolny. Najwyżej położone jej stanowisko podawano z rezerwatu Przyrody Wysokie Skałki w Pieninach (950 m n.p.m.) W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Festuco-Brometea, Ass. Adonido-Brachypodietum.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2019-09-01 22:29:23]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=51552695. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2.
Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-11-11].
Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2011-11-30].