Goryczka wąskolistna Gentiana pneumonanthe

Goryczka wąskolistna (Gentiana pneumonanthe L.) – gatunek rośliny należący do rodziny goryczkowatych.

Łodyga zazwyczaj nierozgałęziona, czasami tylko rozgałęziona w górnej części. Osiąga wraz z kwiatami wysokość 10-80 cm. Ulistniona na całej wysokości. Pod ziemią występuje cienkie i rozgałęzione kłącze Liście dolne łuskowate, górne równowąskie, siedzące, parami zrośnięte u nasady Ustawione na łodydze skrętolegle, brzegi mają często podwinięte. Posiadają 1 wyraźny nerw (rzadko 3 lub 5), nerwacja siatkowa prawie niewidoczna. Kwiaty intensywnie niebiesko-fioletowe, duże (do 5,5 cm), pojedyncze lub skupione po kilka w kątach wyższych liści. Korona szerokodzwonkowata, zrośnięta z 5 płatków. Kielich dzwonkowaty, o ząbkach tej samej długości co rurka, lub krótszych.. Owoc torebka. Nasiona drobne, o powierzchni pokrytej lamelkowatą siateczką.

Biologia i występowanie

Występuje w całej niemal Europie oraz na Kaukazie i części Syberii. W Polsce rozproszony na całym niżu, szczególnie w południowo-zachodniej i wschodniej części. Najliczniej występuje na przedpolu Karpat (Wyżyna Śląska i południowo-wschodnia część Kotliny Sandomierskiej). W Karpatach jest rzadki, głównym centrum występowania jest Beskid Wyspowy. Podano tutaj kilkadziesiąt jego stanowisk. Poza tym rejonem w Karpatach podano następujące stanowiska: na Pogórzu Wielickim, Józefów w Kotlinie Jasielsko-Krośnieńskiej, w okolicach Suchej Beskidzkiej, w kilku miejscach w Beskidzie Makowskim oraz w dolinie górnego Sanu w Bieszczadach. Na innych dawniej podawanych stanowiskach wyginął. Najwyżej położone stanowisko znajduje się na Przełęczy Suchej w Beskidzie Wyspowym (715 m n.p.m.). Na Słowacji występuje u podnóża Tatr. W polskich Tatrach nie rośnie. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy. Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do września. Rozmnaża się przez nasiona, oraz wegetatywnie, przez kłącza. Siedlisko: wilgotne lub podmokłe łąki. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Molinion caeruleae. Roślina trująca: składniki chemiczne i działanie podobne jak u goryczki trojeściowej. Liczba chromosomów 2n = 26. Jest rośliną żywicielską chronionego motyla modraszka alkona.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 22:24:37]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72985294. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • czerwiec
      • lipiec
      • sierpień
      • wrzesień
    • barwa kwiatów
      • płatki fioletowe
      • płatki niebieskie
  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • od kolana do pasa (60 < x < 100 cm)
    • wygląd łodygi
      • łodyga gałęzista
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście wąskie i wydłużone
      • liście równowąske
  • cechy owoców
    • rodzaj owoców
      • suche
        • torebki
  • ogólne
    • roślina trująca
    • roślina chroniona
    • roślina użytkowa
    • bylina
    • roślina żywicielska
    • ścisła ochrona gatunkowa
    • czerwona lista roślin i grzybów Polski
    • gatunek rodzimy
  • siedlisko
    • nieużytki
    • łąki
    • podmokłe łąki
    • Tatry

 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.