Wirtualny atlas roślin: Goryczuszka orzęsiona / Gentianopsis ciliata

Goryczuszka orzęsiona, goryczka orzęsiona (Gentianopsis ciliata (L.) Ma) – gatunek rośliny należący do rodziny goryczkowatych. Wcześniej powszechnie klasyfikowany jako goryczka Gentiana ciliata L. i następnie goryczuszka Gentianella ciliata (L.) Borkh. Występuje w południowej i środkowej Europie. W Polsce pospolity jest w Sudetach i Karpatach, rzadziej występuje także na pogórzu i przyległych obszarach. Północna granica jego zasięgu przebiega przez Wrocław-Kielce-Zamość. We florze Polski ma status gatunku rodzimego.

Łodyga cienka, wzniesiona lub dźwigająca się. Dorasta do 7–30 cm. Zazwyczaj jest pojedyncza, wyjątkowo tylko rozgałęzia się. Roślina posiada kłącze z cienkimi, nitkowatymi rozłogami. Liście lancetowate, ustawione parami, gładkie i ostro zakończone. Są całobrzegie i nieco lśniące. Kwiaty kolor kwiatów może być różny (od niebieskich do białych), zależnie od środowiska. Wyrastają pojedynczo lub po kilka na szczycie łodygi. Płatki korony charakterystycznie postrzępione na brzegu (przypominają rzęski) i stąd pochodzi gatunkowa nazwa rośliny. Kielich o dzwonkowatorurkowatym kształcie, znacznie dłuższy od wolnej części płatków, złożony z czterech zrosłych działek zakończonych ostrymi ząbkami. Słupek pojedynczy z okrągławym znamieniem, otoczony przez 4 pręciki o czerwonych pylnikach. Roślina miododajna, podłużne miodniki występują głęboko wewnątrz korony, u jej nasady. Owoc torebka na długiej szypułce, po dojrzeniu pękająca na dwie części.

Biologia i występowanie

Roślina dwuletnia lub bylina, hemikryptofit i heliofit. Kwitnie od lipca do września, zapylana jest przez motyle i błonkówki. Kwiaty zamykają się na noc, oraz w czasie deszczu i dużego spadku temperatury. Występuje na suchych murawach, na brzegu lasów i zarośli, na łąkach, głównie na podłożu wapiennym. Najwyższe jej stanowisko w Tatrach znajduje się na Kopie Magury, głównie jednak rośnie w reglu dolnym i górnym. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Festuco-Brometea. Liczba chromosomów 2n=44.

Roślina ozdobna: uprawiana na rabatach i w ogródkach skalnych.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 22:25:06]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72972500. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.