Hyzop lekarski Hyssopus officinalis

Hyzop lekarski (Hyssopus officinalis) – gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). Inne nazwy zwyczajowe: izap lekarski, józefek, józefka. We florze Polski obecnie (2012) klasyfikowany jest jako archeofit, wcześniej uważany był za kenofit.

Pokrój niewielki półkrzew, na ogół dorastający do 20–30 cm wysokości (chociaż trafiają się egzemplarze 60–70 centymetrowe). Łodygi cienkie, wzniesione ku górze. Liście niewielkie, lancetowate lub równowąskolancetowate. Kwiaty na szczytach łodyg pojawiają się zwykle w lipcu-sierpniu. Wyrastają z kątów liści w pęczkach po 1–5 sztuk, drobne, o barwie białej, niebieskawej, różowej lub lila. Owoc rozłupka.

Biologia i występowanie

Rodzimy obszar występowania to Afryka Północna (Algieria, Maroko), Europa Południowa i Środkowa, Azja Zachodnia (Iran, Turcja) i Kaukaz. Rozprzestrzenił się jako gatunek zawleczony lub uciekinier z upraw gdzieniegdzie poza obszarem swojego rodzimego występowania w Europie oraz w Ameryce Północnej.

Surowiec: ziele. Zawartość: sporo olejku eterycznego (do 1%), z którego wyodrębnić można m.in.: kamfen, pinen i cyneol, fitosterol, trójterpeny i flawonoidy, stosowany jest w przemyśle perfumeryjnym i dodawany do likierów. Świeże i suszone liście oraz kwiaty mają przyjemny zapach i gorzko korzenny smak; używane są jako przyprawa do sałat, dań mięsnych i jarzynowych zup. W lecznictwie ludowym napar z ziela hyzopu zalecany jest jako środek wykrztuśny przy przewlekłym nieżycie oskrzeli, astmie oskrzelowej, schorzeniach przewodu pokarmowego, jako środek przyspieszający gojenie się ran, moczopędny, wiatropędny i pobudzający, napar używany do płukania gardła i przy nadmiernej potliwości. Ziele stosowane jest również w homeopatii.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2025-03-28 13:55:36]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=74513442. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • barwa kwiatów
      • płatki białe
      • płatki różowe
      • płatki niebieskie
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście lancetowate
      • liście wąskie i wydłużone
      • liście równowąske
  • ogólne
    • roślina użytkowa
    • status gatunku we florze Polski
      • kenofit
      • archeofit
    • półkrzew