Wirtualny atlas roślin: Rumianek pospolity / Matricaria chamomilla

Rumianek pospolity (Matricaria chamomilla L.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Pochodzi ze strefy umiarkowanej ciepłej Starego Świata, rozprzestrzeniony został na północ wraz z uprawami (stąd występuje w Polsce jako archeofit). Jest szeroko rozprzestrzeniony w Europie, Azji (z wyjątkiem jej części południowej) oraz w północnej Afryce. Jako introdukowany rośnie w Ameryce Północnej i Południowej, Australii oraz w niektórych krajach strefy międzyzwrotnikowej w Afryce i Azji. W Polsce gatunek rozpowszechniony, rzadszy lub lokalnie brak go w górach i na północnym wschodzie.

Łodyga naga, silnie rozgałęziona, na końcach poszczególnych rozgałęzień zawiązują się koszyczki, wewnątrz pusta, dorastająca do 50 cm wysokości. Cała roślina wydziela silny, aromatyczny zapach. Liście skrętoległe, siedzące, 2- lub 3-krotnie pierzastodzielne. Łatki w kształcie nitkowatym, równowąskie, ostro zakończone. Kwiaty zebrane w koszyczek, brzeżne nibyjęzyczkowe, żeńskie, o białej barwie, w miarę przekwitania odginające się w dół, równolegle do szypułki. W pełni kwitnienia od rana prostopadłe do szypułki, pod wieczór też przybierające ustawienie zgodne z szypułką (tropizm). Środkowe obupłciowe, o 5 pręcikach zrośniętych w rurkę otaczających słupek, żółte, rurkowate, 5-ząbkowe, bardzo małe, usadowione na wypukłym dnie kwiatostanowym, wewnątrz pustym. Koszyczki osiągają średnicę do 22 mm. Owoc podłużna niełupka długości 0,1 mm, na szczycie lekko wygięta, z pięcioma żeberkami, bez puchu kielichowego.

Biologia i występowanie

Roślina jednoroczna. Kwitnie od maja do sierpnia. Kwiaty zapylane są przez owady, ale jeśli do tego nie dojdzie następuje samozapylenie. Najlepiej rośnie na glebach żyznych, gliniastych glebach zasobnych w związki azotu. Jest wskaźnikiem gleb lekko kwaśnych. Występuje na polach i przydrożach. Jest rośliną długiego dnia, światłolubną. W uprawach rolnych jest chwastem. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Aphano-Matricarietum.

Surowiec zielarski Kwiat rumianku (Matricariae flos) – wysuszone koszyczki o zawartości minimum 4 ml/kg olejku eterycznego oraz nie mniej niż 0,25% 7–glukozydu apigeniny. W skład olejku wchodzi chamazulen, α-bisabolol, spiroeter. Surowiec zawiera także flawonoidy, związki kumarynowe, śluz, cholinę, sole mineralne. Działanie W medycynie i kosmetyce używa się olejku. Najczęściej jest stosowany doustnie jako środek przeciwzapalny i przeciwskurczowy układu pokarmowego, ma też działanie przeciwalergiczne. Użyty zewnętrznie przeciwdziała stanom zapalnym skóry. Stosowany wewnętrznie w nieżycie jelit i żołądka, zewnętrznie na owrzodzenia skóry, hemoroidy, rumień, oparzenia słoneczne i termiczne I i II stopnia.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2025-05-23 12:33:48]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=76501438. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.