Pszeniec zwyczajny Melampyrum pratense

Pszeniec zwyczajny (Melampyrum pratense L.) – gatunek rośliny należący do rodziny zarazowatych (Orobanchaceae). Główny obszar występowania to Europa, ale na pojedynczych stanowiskach notowany jest także w Ameryce Północnej i Środkowej, Azji, Australii i Afryce. W Polsce jest pospolity na niżu, w górach występuje rzadziej.

Łodyga wzniesiona i przeważnie rozgałęziona, czterokanciasta, naga lub słabo owłosiona, o wysokości 10–60 cm. Liście ulistnienie naprzeciwległe. Liście krótkoogonkowe o kształcie od jajowatolancetowatego do równowąskiego. Na szczytach pędów przechodzą w małe, zielone przysadki o zaokrąglonych nasadach. Dolne z nich są podobne do liści, górne są całobrzegie lub posiadają w nasadzie jeden do kilku krótszych lub dłuższych ząbków. Kwiaty kwiaty zebrane w luźne jednostronne grono na szczytach pędów. Są ustawione prawie poziomo. Okwiat zróżnicowany na kielich i koronę. Kielich nagi, dzwonkowaty, złożony z 4 działek o działkach 3–4 razy krótszych od korony. Korona o długości 15–20 mm, koloru jasnożółtego lub żółtego, z długą prostą rurką o zamkniętej gardzieli. Jej dolna warga jest prosto wyciągnięta i zbliżona do górnej. Charakterystyczną cechą gatunkową jest występowanie u nasady korony pierścienia włosków. Pręciki dwusilne o nitkach przyrośniętych do korony. Mają obficie owłosione pylniki. Zalążnia słupka jest górna i posiada jeden miodnik w dolnej części. Owoc jajowata, podłużna, naga torebka z dwiema komorami. Jest spłaszczona po bokach i zawiera po 2 gładkie i jajowate nasiona w każdej komorze.

Biologia i występowanie

Rozwój Roślina jednoroczna, półpasożyt, pobierający za pomocą ssawek z korzeni innych roślin wodę wraz z solami mineralnymi. W związku z tym w uprawach rolnych uważany jest za chwast. Roślina owadopylna i miododajna. Kwitnie od czerwca do lipca. Przysadki pszeńca zwyczajnego wydzielają słodki sok, który jest chętnie zbierany przez mrówki. Jest to rodzaj korzystnego dla obydwu gatunków współżycia – licznie występujące na pędach mrówki chronią roślinę od zjadania przez roślinożerców. Roślina trująca Cała roślina i jej nasiona są trujące. Siedlisko Lasy, szczególnie dąbrowy, buczyny, lasy sosnowe, obrzeża lasów, zarośla, murawy. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Vaccinio-Piceetea. Zmienność Roślina bardzo zmienna morfologicznie i ekologicznie, należy do niej kilka podgatunków. Genetyka Liczba chromosomów 2n = 18.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 23:39:18]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72986080. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • czerwiec
      • lipiec
    • barwa kwiatów
      • płatki żółte
      • jasnożółte
    • obecność miodników
      • tak
      • 1
    • pręciki
      • dwusilne
      • pylniki owłosione
    • kolor pyłku
      • owadopylność
    • kwiatostan
      • groniasty
        • prosty
          • grono
    • okwiat
      • podwójny (zróżnicowany na kielich i koronę)
    • kielich
      • nagi
      • dzwonkowaty
  • cechy liści
    • ustawienie liści
      • naprzeciwległe
    • kształt blaszki
      • liście równowąske
      • jajowato-lancetowate
    • nasada
      • zaokrąglona
    • liście przykwiatowe
      • przysadki
    • ogonek liściowy
      • krótki
  • cechy łodygi
    • wygląd łodygi
      • łodyga czterokanciasta
      • łodyga gałęzista
      • łodyga owłosiona
      • łodyga gładka
      • łodyga wzniesiona
      • wzniesiona
    • cechy pędu
      • nagie
      • rozgałęziony
      • czterokanciaste
      • wzniesione
    • powierzchnia łodygi
      • naga
      • słabo owłosiona
    • szacowana wysokość łodygi
      • 10–60 cm
  • cechy owoców
    • rodzaj owoców
      • suche
        • torebki
    • powierzchnia owocu
      • gładka
  • ogólne
    • roślina trująca
    • roślina miododajna
    • chwast
    • roślina jednoroczna
    • roślina półpasożytnicza
    • gatunek rodzimy
    • status gatunku we florze Polski
      • takson rodzimy lub trwale zadomowiony
  • siedlisko
    • Skraje lasów
    • Buczyny
    • Dąbrowy
    • Bory sosnowe
    • zarośla
    • murawy
    • gatunek charakterystyczny dla
      • (zespół) Ass. Potentillo albae-Quercetum petraeae Libb. 1933 świetlista dąbrowa subkontynentalna
      • (związek) All. Dicrano-Pinion W.Mat. 1962 bory sosnowe
    • cechy gleby
      • kwaśne
      • mineralno-próchnicze
      • świeże
  • cechy nasion
    • wielkość nasion
      • jajowate
      • gładkie
  • forma życiowa wg Raunkiæra
    • terofit
    • autotrof
    • semiautotrof