Wirtualny atlas roślin: Parietaria lekarska / Parietaria officinalis

Parietaria lekarska, pomurnik lekarski (Parietaria officinalis L.) – gatunek rośliny z rodziny pokrzywowatych. Nazwa parietaria pochodzi od łacińskiego słowa ściana, co odnosi się do głównego siedliska tej rośliny (pęknięcia murów).

Łodyga osiągająca do 80, rzadko do 100 cm wysokości. Pęd jest nierozgałęziony lub słabo rozgałęziony, prosto wzniesiony. Inaczej, niż u innych roślin z rodziny pokrzywowatych owłosiona jest włoskami prostymi i nieparzącymi. Liście ulistnienie skrętoległe. Liście bez przylistków, o długości do 10 cm, rzadko nieco dłuższe, o szerokości do 4 cm. Blaszka liściowa całobrzega, kształtu jajowatolancetowatego, zaostrzona, z wierzchu błyszcząca, ciemnozielona, od spodu jaśniejsza. Naga lub skąpo owłosiona. Ogonek liściowy krótszy od blaszki. Kwiaty niewielkie, zielonkawe, zebrane w kuliste, gęste kwiatostany w kątach liści. Występują zarówno kwiaty obupłciowe, jak i żeńskie. Okwiat dzwonkowaty, zielony o długości do 3 mm. składa się z 4 działek, przy czym 2 działki są mniejsze, 2 większe. Słupek jeden, złożony z dwóch owocolistków, pręciki 4. Owoc jednonasienny orzeszek. Odpada razem z okwiatem.

Biologia i występowanie

Pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego i środkowej Europy. Rozprzestrzenił się, i poza Antarktydą występuje na wszystkich kontynentach i na wielu wyspach. W Polsce jest dość rzadki. Występuje w rozproszeniu, głównie w północno-zachodniej i zachodniej części kraju. Stanowisko we florze Polski: archeofit, miejscami efemerofit. Jest reliktem dawnych upraw.

Roślina lecznicza o podobnych własnościach, jak parietaria pensylwańska. Surowiec zielarski: całe ziele. Wykazuje działanie moczopędne. Dawniej używana była w leczeniu chorób pęcherza moczowego i nerek. Stosowano ją również przy leczeniu artretyzmu i reumatyzmu, jak również jako lek przeciwkaszlowy. Może być używana do łagodzenia bólu ran i oparzeń. W średniowieczu jej zielem czyszczono szkło i naczynia kuchenne.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2020-10-25 00:32:18]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=61142430. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Adam Jasiewicz (red.): Flora Polski. Rośliny naczyniowe. Tom III. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 1992, s. 78-79. ISBN 83-85444-06-8.
Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-01-19].
Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Plant parasites of Europe (ang.). [dostęp 2018-03-29].
Discover Life Maps. [dostęp 2018-03-30].
Ben-Erik van Wyk, Michael Wink: Rośliny lecznicze świata. Wroclaw: MedPharm Polska, 2008. ISBN 978-83-60466-51-3.
Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Barbara Sudnik-Wójcikowska: Rośliny synantropijne. Warszawa: Multico, 2011. ISBN 978-83-7073-514-2. OCLC 948856513.
Taxon: Parietaria officinalis L.. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. [dostęp 2015-05-16].