Zanokcica języcznik Phyllitis scolopendrium

Zanokcica języcznik, języcznik zwyczajny (Asplenium scolopendrium L.), zwyczajowo nazywany także językiem jelenim – gatunek paproci należący do rodziny zanokcicowatych. W XX wieku gatunek był zwykle klasyfikowany do rodzaju języcznik Phyllitis. Roślina bywa uprawiana.

Liście duże (15–60 cm długości i 3,5–6 cm szerokości), językowate, niepodzielone liście, co jest wyjątkiem wśród paproci. Są zimotrwałe, mają sercowatą nasadę i zaostrzony koniec, a ich brunatny ogonek pokryty jest łuskami. Wyrastające bezpośrednio z kłącza liście tworzą pióropusz. Brak oddzielnych liści zarodnionośnych.

Biologia i występowanie

Występuje w Azji, Europie i północnej Afryce. W Polsce występuje rzadko: głównie w Karpatach i na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Nieliczne stanowiska ma także na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach oraz na Roztoczu. Jedynym w Sudetach miejscem występowania paproci jest rezerwat przyrody „Wąwóz Myśliborski koło Jawora”. Roślina rośnie w cienistych, wilgotnych lasach, na skałach, zwłaszcza wapiennych, w żlebach. Szczególnie preferuje kamieniste, północne lub północno-wschodnie zbocza, głównie w reglu dolnym. Hemikryptofit. Występuje przeważnie w populacjach liczących do kilkudziesięciu osobników. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Tilio platyphylli-Acerion pseudoplatani, Ass. Phyllitido-Aceretum.

Roślina ozdobna – ze względu na swoje piękne liście bywa uprawiany jako roślina ozdobna. Najlepiej rozmnażać go przez podział, typowy gatunek można rozmnażać również przez zarodniki, nie należy tego robić z odmianami ozdobnymi, gdyż zarodniki nie zachowują cech organizmu macierzystego. Wymaga półcienistego lub cienistego miejsca o stałej wilgotności i próchnicznej gleby. Może być uprawiany w domu, jako roślina doniczkowa, wymaga wtedy wstawienia doniczki do większego pojemnika z wilgotnym torfem i stałego nawilżania. Od maja do września należy umiarkowanie nawozić.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-09 00:12:18]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=73013697. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście sercowate
      • błyszczące
    • nasada
      • sercowata
    • szczyt
      • zaostrzony
      • wydłużony
    • kolor liścia
      • ciemnozielone
      • zielone
    • ogonek liściowy
      • krótki
      • z owalno-lancetowatymi łuskami
      • brunatny
    • powierzchnia blaszki
      • gładka
      • skórzasta
      • błyszcząca
  • ogólne
    • roślina chroniona
    • bylina
    • ścisła ochrona gatunkowa
    • roślina rzadka
    • bylina kłączowa
    • paproć
    • status gatunku we florze Polski
      • takson rodzimy lub trwale zadomowiony
    • Czerwona Lista Roślin Naczyniowych w Polsce
    • bylina ogrodowa
    • czerwona lista - E - krytycznie zagrożony
  • forma życiowa wg Raunkiæra
    • hemikryptofit
    • autotrof
  • siedlisko
    • wilgotne lasy
    • Sudety
    • zacienione lasy
    • zacienione skały
    • cechy gleby
      • skały wapienne
    • gatunek charakterystyczny dla
      • (zespół) Ass. Phyllitido-Aceretum Moor 1952 jaworzyna z języcznikiem
      • (związek) All. Tilio platyphyllis-Acerion pseudoplatani - jaworzyny i lasy klonowo-lipowe na stokach i zboczach (9180)
  • cechy roślin zarodnikowych
    • dojrzewanie zarodników
      • lipiec
      • sierpień
      • wrzesień
    • kształty liści
      • pojedynczy całobrzegi
      • płaski
      • zimotrwałe
      • szerokie
      • sercowate u nasady
      • rosnące w pękach rozetowato-lejkowatych
      • nieprześwitujące
      • ze skórką ochronną
    • typy zarodni i zawijek, łuski
      • kupki zarodni proste, podłużne w dwóch rzędach ku górze blaszki
    • typy liści
      • Brak oddzielnych liści zarodnionośnych.
  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • 10–40 cm
    • cechy kłącza
      • krótkie
      • podziemne