Wirtualny atlas roślin: Kokoryczka wielokwiatowa / Polygonatum multiflorum

Kokoryczka wielokwiatowa (Polygonatum multiflorum) – gatunek byliny należący do rodziny szparagowatych. Występuje na terenie prawie całej Europy, a także w Azji i Ameryce Północnej. W Polsce roślina dość rozpowszechniona, spotykana na całym niżu i w niższych położeniach górskich.

Łodyga obła, zwykle łukowato wygięta i skłoniona w dół, o wysokości przeważnie od 30 do 70 cm, czasem do 1 m. Wyrasta z czołgającego się, rozgałęzionego kłącza posiadającego ślady po ubiegłorocznych, obumarłych łodygach. Liście skrętoległe, bezogonkowe, siedzące, eliptyczne, ustawione dwustronnie, malejące w stronę szczytu łodyg. Użyłkowanie liścia wyraźnie widoczne. Kwiaty bezwonne, białe o długości 11–15(20) mm i średnicy 10 mm, z zielonkawym nalotem, dzwonkowate, wąskie, zgrupowane po 2–6 w gronach, zwisające na krótkich szypułkach, wyrastające w kątach liści od trzech do pięciu kwiatów. Okwiat rurkowato-dzwonkowaty z zielonymi ząbkami o długości do 4 mm. Wewnątrz kwiatu 6 pręcików o z rzadka owłosionych nitkach i 1 słupek z długą, nitkowatą szyjką i niewielkim znamieniem. Pręciki mają nitki przyrośnięte do rurki korony, a ich pylniki oraz znamię słupka, zasłaniają wejście do kwiatu. Na dnie rurki kwiatu znajduje się nektar, dostać się do niego mogą jednak tylko silne trzmiele z długimi aparatami pyszczkowymi, przedzierając się przez zaporę z pylników, przy okazji dokonując zapylenia krzyżowego przyniesionym na grzbiecie i głowie pyłkiem z innych kwiatów kokoryczki. Owoc jagoda z kilkoma nasionami. Dojrzała ma czarny kolor z widocznym oszronieniem.

Biologia i występowanie

Geofit ryzomowy. Kwitnie od kwietnia do czerwca. Rośnie w lasach liściastych, bukowych i bukowo-grabowych, w zaroślach i lasach nadrzecznych. W górach występuje dużo częściej niż na niżu. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Fagetalia. Roślina trująca Zawiera trujące glikozydy i asparganinę. Toksyczny jest owoc, który bywa mylony z owocami borówki czarnej, powodując zatrucia u ludzi.

Roślina ozdobna Bardzo cenna i atrakcyjna roślina do leśnych zakątków w ogrodzie. Jako roślina cieniolubna szczególnie nadaje się do sadzenia pod drzewami. Wymaga żyznej, próchnicznej gleby. Pędy Polygonatum multiflorum wyglądają bardzo atrakcyjnie, dlatego nadają się do wykorzystania w kompozycjach kwiatowych. Trwałość ściętych pędów Polygonatum multiflorum 'Variegatum' wynosi od 15 do 22 dni. Aby przedłużyć ich żywotność po ścięciu stosuje się kondycjonowanie za pomocą kwasu giberelinowego, benzyladeniny (BA) i siarczanu hydroksychinoliny. Zabieg ten przedłuża trwałość pozbiorczą, głównie poprzez opóźnienie żółknięcia liściRoślina lecznicza Surowiec zielarski: podstawowym surowcem jest kłącze (Rhizoma Polygonati multiflori), zawierające glikozydy saponinowe, sitosterol, asparaginę i inne aminokwasy. Działanie: moczopędne, antyseptyczne, obniżające poziom cukru i przeciwreumatyczne. Stosowana jest przy leczeniu cukrzycy i chorób nerek. Leczenie powinno odbywać się pod kontrolą lekarza. Zbiór i suszenie: kłącze zbierane jest w okresie kwitnienia rośliny. Po zbiorze należy niezwłocznie wysuszyć w zacienionym miejscu bez stosowania podwyższonej temperatury suszenia.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2025-03-28 12:57:25]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=74216080. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.