Wirtualny atlas roślin: Portulaka pospolita / Portulaca oleracea

Portulaka pospolita, portulaka warzywna (Portulaca oleracea L.) – gatunek rośliny jednorocznej z rodziny portulakowatych. Obecnie jest to rozprzestrzeniony na całej kuli ziemskiej chwast. Gatunek kosmopolityczny, z wyjątkiem Antarktydy występuje na wszystkich kontynentach i na bardzo wielu wyspach. W Polsce gatunek ma liczne stanowiska w zachodniej części kraju i w rejonie Warszawy, poza tym rośnie w rozproszeniu jako archeofit, miejscami jako roślina uprawna i efemerofit.

Łodyga naga, płożąca lub wzniesiona, często podbarwiona czerwonawo, soczysta. Obficie rozgałęzia się. Liście jajowate lub klinowatołopatkowate, mięsiste, przeważnie naprzeciwległe. Kwiaty żółte, niepozorne. Kielich składający się z 2 działek, 5 płatków korony, liczne pręciki (8-15), na wpół dolny słupek. Kwitnie od lipca do września, jest samopylna. Owoce torebka otwierająca się wieczkiem z czarnymi nasionami.

Biologia i występowanie

Występuje na polach uprawnych, przydrożach. Roślina miejsc suchych, często rośnie na piaskach. Do skiełkowania wymaga 8-10ºC. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku Eragrostion. Liczba chromosomów 2n = 54.

Podgatunek Portulaca oleracea L. subsp. sativa uprawiany czasami jako warzywo. Liście i pędy portulaki zawierają duże ilości orzeźwiającego soku o lekkich właściwościach oczyszczających. Jest to warzywo wspomagające trawienie. Liście przyrządza się jak szpinak, a mięsiste łodygi jak szparagi. Jest też oryginalnym składnikiem sałatek, nadając im lekko kwaskowy smak. Roślina ta jest bogatym źródłem antyoksydantów, omega 3 (0,2 do 0,38 g na 100 g), witamin A i C oraz wapnia, żelaza, sodu, potasu i magnezu. Należy do podstawowych warzyw w kuchni greckiej na Krecie. Sposób uprawy: najlepsze do uprawy są gleby żyzne i słoneczne miejsca. Nasiona wysiewa się od maja do końca lipca w rzędy odległe o 25-30 cm. Zbiera się łodygi wraz z liśćmi w miesiącach czerwiec – wrzesień.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-09-19 00:18:04]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=64570671. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
Portulaca oleracea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2015-01-03].
Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
The Plant List. [dostęp 2015-01-03].
Portulaka pospolita - zwalczanie, szkodliwość, charakterystyka., ZwalczamyChwasty.pl, 27 października 2016 [dostęp 2019-03-20] (pol.).
Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.