Wiśnia ptasia, wiśnia dzika, czereśnia, trześnia (Prunus avium L.) – gatunek rośliny należący do rodziny różowatych. Rodzime obszary jej występowania to Europa oraz Azja Zachodnia i Kaukaz, rozprzestrzeniła się też gdzieniegdzie poza te obszary. W Polsce rośnie dziko na terenie całego kraju, od nizin po pogórze i niższe tereny górskie (po 700–900 m n.p.m., w Gorcach spotykana nawet powyżej 1000 m n.p.m.), jednak głównie na południu kraju. Jest w wielu odmianach powszechnie uprawiana jako drzewo owocowe.
Występuje w lasach liściastych, lasach mieszanych, w zadrzewieniach śródpolnych i w czyżniach. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Carpinion. Lubi żyzne gleby bogate w węglan wapnia, powstałe z glin i lessów. W górach rośnie jednak także na glebach szkieletowych na podłożu z fliszu karpackiego. Preferuje miejsca o dużej wilgotności gleby. Cechuje ją światłożądność – stąd szybki wzrost w okresie młodocianym i w pierwszej połowie życia. Dożywa zazwyczaj 80–100 lat. Kwitnie od kwietnia do maja. Owoce stanowią poszukiwany pokarm dla wielu gatunków zwierząt. Często zjadane są przez ptaki, które przyczyniają się do rozsiewania czereśni (ornitochoria). Najgrubsza czereśnia w Polsce (na terenie Lasów Państwowych) rośnie w Myscowej, na stokach góry Polana w Beskidzie Niskim i ma 356 cm obwodu i 22 metry wysokości.
Roślina sadownicza: Jest uprawiana dla smacznych owoców – czereśni. Typowe dziko rosnące formy są używana jako podstawowe podkładki generatywne i wegetatywne pod odmiany owocowe czereśni i wiśni, także pod wiśnie ozdobne. Sztuka kulinarna: czereśnie używane są do produkcji konfitur, napojów, win, koncentratów. Drewno twarde, z czerwonobrązową twardzielą, bardzo cenione w meblarstwie do wyrobu elementów toczonych i intarsji oraz w snycerstwie. Odmiany czereśni według pory dojrzewania dzieli się tradycyjnie na wczesne, o średniej porze dojrzewania i późne. Niezależnie od głównego podziału często spotyka się podział według tygodni dojrzewania, gdzie odmianami od których liczy się tygodnie są najwcześniejsze w Polsce stare odmiany ‘Marchijska’ lub ‘Rivan’. Najczęściej dojrzewają one w Polsce na początku czerwca, a cały okres dojrzewania czereśni trwa 8–10 tygodni. Odmianami uznanymi za najwartościowsze, polecane do uprawy w Polsce są:‘Burlat’ – III tydzień dojrzewania, pochodzi z Francji, bardzo silnie rośnie, owoce o masie 6,6–7,0 g. ‘Karesova’ – III tydzień dojrzewania, pochodzi z Czech, średnio silnie rośnie, owoce o masie 6,0–7,0 g. ‘Vanda’ – IV tydzień dojrzewania, pochodzi z Czech, średnio silnie rośnie, owoce o masie 7,0–8,0 g. ‘Techlovan’ – V tydzień dojrzewania, pochodzi z Czech, silnie rośnie, owoce o masie 8,0–10,0 g. ‘Vega’ – IV/V tydzień dojrzewania, pochodzi z Kanady, bardzo silnie rośnie, owoce o masie 7,5–8,5 g. ‘Summit’ – IV/VI tydzień dojrzewania, pochodzi z Kanady, bardzo silnie rośnie, owoce o masie 9,0–10,0 g. 'Büttnera Czerwona' – VI tydzień dojrzewania, pochodzi z Niemiec, bardzo silnie rośnie, owoce o masie 6,0–8,0 g. ‘Lapins’ – VI tydzień dojrzewania, pochodzi z Kanady, silnie rośnie, owoce o masie 8,0–9,0 g. ‘Rainier’ – VII tydzień dojrzewania, pochodzi z USA, średnio silnie rośnie, owoce o masie 7,5–8,5 g. 'Hedelfińska' – VII tydzień dojrzewania, pochodzi z Niemiec, silnie rośnie, owoce o masie 6,0–8,5 g. ‘Kordia’ – VII/VIII tydzień dojrzewania, pochodzi z Czech, średnio silnie rośnie, owoce o masie 8,0–9,0 g. ‘Regina’ – VIII tydzień dojrzewania, pochodzi z Niemiec, średnio silnie rośnie, owoce o masie 8,0–9,0 g.
Nazwa „czereśnia” pochodzi od starożytnego miasta Cerasus (obecnie Giresun w Turcji), skąd rzymski wódz Lukullus przywiózł na zachód pierwsze okazy tej rośliny. Polska nazwa „czereśnia” jest rutenizmem (zapożyczeniem wschodniosłowiańskim) – wyraźny jest tutaj pełnogłos ere. W języku polskim występuje w tym miejscu rze, np. pol. brzeg, ros. берег. Formą bez pełnogłosu jest trześnia (por. cz. třešeň).
Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-09 00:43:31]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72985394. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.