Wirtualny atlas roślin: Orlica pospolita / Pteridium aquilinum

Orlica pospolita, lokalnie lub dawniej paporocień lub paparatnik (Pteridium aquilinum (L.) Kuhn) – kosmopolityczny gatunek paproci z rodziny denstediowatych Dennstaedtiaceae. Występuje w strefie klimatów umiarkowanych i subtropikalnych. W Polsce gatunek pospolity z wyjątkiem wyższych terenów górskich.

Gametofit osiąga 7–8 mm szerokości i reprezentuje typ Athyrium – pozbawiony jest włosków. Kłącze Duże, długie, poziomo rozrastające się w podłożu, rozgałęziające się. Jest w różnym stopniu owłosione i pozbawione łusek. Nadziemnego pędu brak. Liście Okazałe, osiągają zwykle do 1,8 m wysokości, ale zdarzają się i większe, nawet do 4,4 m długości. Z kolei w skrajnych warunkach mogą osiągać tylko 30 cm. Wyrastają pojedynczo na końcach kłączy. W zarysie trójkątne, 3-krotnie (rzadziej 2- i 4-krotnie) pierzaste o odcinkach równowąsko-lancetowanych, tępych, prawie naprzeciwległych i całobrzegich. Liść za młodu jest omszony, później blaszka liściowa jest naga lub rzadziej słabo owłosiona. Ogonek liściowy tak długi jak blaszka liściowa, do 1 cm średnicy. U nasady jest ciemny i omszony, w górnej części półkolisty na przekroju i nagi. Kupki zarodniowe umieszczone są na brzegu liścia i osłonięte szczątkową zawijką, jak również zagiętym brzegiem blaszki liściowej. Zarodniki Brązowe, kolczaste.

Biologia i występowanie

Występuje w widnych i suchych borach mieszanych i borach sosnowych, rzadziej na terenach otwartych, na niżu i niższych położeniach górskich. Preferuje glebę piaszczystą.

Roślina jest trująca. Zawiera kwas pteritanowy (orlikowogarbnikowy). Zatrucia u zwierząt roślinożernych następują zarówno po spożyciu orlicy na pastwisku, jak i w sianie. U bydła domowego powoduje krwiomocz. U koni poraża układ nerwowy i powoduje chwiejny chód. Orlicy przypisywano także winę za zapadanie owiec na kołowaciznę (obecnie wiadomo, że choroba ta wywoływana jest przez priony).

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2025-03-31 00:02:56]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=73443745. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.