Wirtualny atlas roślin: Róża francuska / Rosa gallica

Róża francuska (Rosa gallica L.) – gatunek krzewu należący do rodziny różowatych (Rosaceae Juss.). Występuje w południowej, wschodniej i centralnej Europie oraz w Turcji i na Kaukazie. Kiedyś pospolity na terenie Polski, obecnie w środowisku naturalnym rzadki. Występuje w południowej Polsce, głównie na Nizinie Śląskiej, w pasie wyżyn, w górach w piętrze pogórza. Uprawiany był w Europie już przed rokiem 1500.

Pokrój rozłożysty krzew dorastający do 1,2 m wysokości. Pędy cienkie, nagie i proste z dwoma rodzajami drobnych kolców (nie cierni); sierpowato zakrzywionych i prostych, a także z drobnymi igiełkowatymi szczecinkami. Pędy podziemne: krótkie, czołgające się dość grube kłącze. Liście liście pierzasto-złożone, najczęściej 5-listkowe, o listkach szerokojajowatych, brzegiem gruczołkowato ząbkowanych. Wierzch ciemnozielony, pozornie skórzasty, spodem jaśniejszy, na nerwach delikatnie owłosione. Kwiaty duże, pojedyncze, pięciopłatkowe, w ciemnoróżowym kolorze, charakteryzujące się silnym zapachem. Kielich o pierzastych działkach, mocno odgiętych w dół, szybko odpadający. Szyjki słupka nagie, lub nieco tylko owłosione. Owoce niełupki. Duża liczba niełupek powstaje w czerwonym, kulistopodłużnym owocu pozornym, powstającym z rozrośniętego dna kwiatowego.

Biologia i występowanie

Rośnie w zaroślach, na miedzach, przydrożach. Preferuje miejsca suche. Kwitnie w czerwcu i lipcu, po róży dzikiej.

Roślina ozdobna – częsta w uprawie jako jedna z grup "róż parkowych" (jej odmiany i mieszańce). Strefy mrozoodporności 5-9. Jest odporna na choroby liści. Znana była od czasów antycznych i uprawiana już przez Rzymian na terenie prawie całego Imperium. W tekstach Pliniusza Starszego (23-79 n. e.), identyfikowana jest z opisaną przez niego Różą z Miletu. Można ją też rozpoznać na freskach z Pompeii. Rembertus Dodonaeus (ok. 1550) nazywa ją Rosa sativa. Od Średniowiecza była szeroko używana ze względu na swe właściwości medyczne. W 1596 w swym katalogu roślin angielski chemik i botanik John Gerard nazywa ją Rosa rubra, natomiast w "Hortus Eystettensis" niemieckiego botanika Basiliusa Beslera (1561-1629) występuje pod nazwą Rosa Milesia rubra flore pleno. W 1753 Linneusz skatalogował ją pod nazwą Rosa gallica. Roślina lecznicza. Ma podobne własności, jak róża dzika. Roślina olejkodajna – z kwiatów można otrzymywać olejek różany

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-28 04:55:56]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62813516. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

K. Zarzycki, R. Kaźmierczakowa: Polska Czerwona Księga Roślin. Kraków: IB PAN, 2001. ISBN 83-85444-85-8.
Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2.
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-29] (ang.).
Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki: Red list of plants and fungi in Poland. Kraków: IB PAN, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
M. Kołdowski, A. Wysocka-Rumińska, S. Tałałaj, J. Wiszniewski: Rośliny olejkowe i olejki roślinne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1955, s. 144-149.
Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-05-05].
Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.