Wirtualny atlas roślin: Żankiel zwyczajny / Sanicula europaea

Żankiel zwyczajny (Sanicula europaea L.) – gatunek rośliny należący do rodziny selerowatych. Występuje w Europie i Azji (Kaukaz, Zakaukazie, Iran, Turcja, Ałtaj). W Polsce roślina dość pospolita zarówno na niżu, jak i w niższych położeniach górskich.

Łodyga wzniesiona, o wysokości do 50 cm, żeberkowana, bardzo słabo ulistniona (co najwyżej pojedynczy liść pod kwiatostanem). Liście liście odziomkowe, okrągłe, dłoniasto złożone z pięciu zazębiających się 3-wrębnych odcinków o klinowatej nasadzie. Są błyszczące, długoogonkowe, nagie. Kwiaty zebrane w baldachy złożone na szczycie łodygi. Główkowate baldaszki składają się z promienistych, 5-krotnych, drobnych kwiatów o białych lub różowych płatkach korony. Słupek dwukrotny z dwoma szyjkami, 5 pręcików wyrastających pomiędzy szyjkami słupka. Przeważnie przedprątne kwiaty, zapylane przez drobne owady. Owoce z każdego kwiatu powstają dwie rozłupki z haczykami o długości 4-5 mm. Dzięki haczykom przyczepiają się do sierści zwierząt i ubrań ludzi.

Biologia i występowanie

Bylina, hemikryptofit. Siedlisko: lasy liściaste i zarośla. Preferuje gleby zasobne w wapń i umiarkowanie wilgotne. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Fagetalia. Roślina miododajna, kwitnie od marca do czerwca. Nasiona rozsiewane przez zwierzęta (zoochoria).

Wykorzystywany był jako roślina lecznicza. Ziele i liście (Herba Saniculae) stosowane były w medycynie ludowej. Zawierają saponiny, garbniki, olejki eteryczne. Stosowano je przeciwko krwawieniom i jako środek przyspieszający gojenie ran.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-09 01:47:15]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72986336. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.