Mydlnica lekarska (Saponaria officinalis L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny goździkowatych. Naturalny obszar jej występowania to Europa, Azja i Afryka Północna, ale roślina rozprzestrzeniła się także w innych rejonach świata. W Polsce jest pospolita na niżu, jest też uprawiana.
Bylina, hemikryptofit. Siedlisko: aluwialne tarasy, przydroża, zbocza, miedze, świetliste zarośla. Roślina ruderalna. Jest również rośliną wskaźnikową podłoża żwirowatego, kamienistego lub piaszczystego. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Senecion fluviatilis. Przedprątne kwiaty wieczorem wydzielają zapach zwabiając motyle nocne-ćmy, które je zapylają. Kwitną od czerwca do września. Nasiona rozsiewane są przez wiatr. Roślina trująca. Duże dawki saponin zawartych w kłączach i korzeniach mydlnicy po doustnym spożyciu drażnią żołądek i jelita, powodują wymioty, biegunki. Nie wolno też okładać ran preparatami mydlnicy. Zwierzęta nie jedzą tej rośliny – jest dla nich również trująca.
Roślina lecznicza : Surowiec zielarski : kłącze z korzeniami (Radix Saponariae) zawiera ok. 5% saponin, glikozydy, węglowodany, sole mineralne. Działanie : wykrztuśne, pobudzające czynności żołądka i trzustki, żółciopędne. Unieszkodliwia cholesterol, ułatwia wchłanianie związków trudno przyswajalnych przez organizm (np. sole żelaza, wapnia). Używana jest też w zapaleniach oskrzeli i tchawicy, przy kaszlu. Używana jest w postaci odwaru. Musi być stosowana pod kontrolą lekarza. Zbiór i suszenie : wykopuje się kłącza z korzeniami jesienią, myje, tnie na mniejsze kawałki i suszy w temperaturze ok. 50 °C. Stosowana jest w kosmetyce do wytwarzania niektórych past do zębów, szamponów, maseczek. Roślina ozdobna uprawiana głównie ze względu na swoje kwiaty. Szczególnie nadaje się na rabaty i do ogrodów naturalistycznych.
Dawniej, gdy nie znano mydła, do mycia używano m.in. odwarów z korzeni mydlnicy. Są skuteczne, pienią się obficie i swoimi własnościami przewyższają mydła, gdyż nie niszczą skóry i nie powodują alergii u ludzi uczulonych na mydło. Używana była szczególnie do prania jedwabi i innych delikatnych tkanin, np. koronek itp.. Wiele plemion pierwotnych używało nasion mydlnicy jako przynęty do łowienia ryb – powodują ich zatrucie. Wytwarzano z niej dawniej mydlik, używany do odtłuszczania wełny. Od niepamiętnych czasów używano odwarów doustnie, jako odtrutkę po ukąszeniu przez węże. Wyciąg z mydlnicy używany jest do przyprawiania chałwy
Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-28 05:12:49]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62816092. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.