Skalnica seledynowa Saxifraga caesia

Skalnica seledynowa (Saxifraga caesia L.) – gatunek rośliny należący do rodziny skalnicowatych. Występuje w Alpach, Apeninach, Górach Iliryjskich, Pirenejach i Karpatach Zachodnich. W Polsce wyłącznie w Tatrach (roślina tatrzańska).

Pokrój roślina poduszkowa tworząca zbite, półkuliste poduszki o wysokości 4-12 cm, składające się z licznych różyczek liściowych. Mają one seledynową barwę (stąd gatunkowa nazwa rośliny) i są twarde. Większość tych różyczek jest płonna, z nielicznych tylko wyrastają łodygi kwiatowe. Łodyga wyrastające z poduszki wzniesione łodyżki kwiatowe o wysokości do 10 cm. Są wiotkie, smukłe i słabo ulistnione. Wyrastają pojedynczo z kątów liści różyczki. Liście liście tworzące poduszkę mają elipsowaty kształt, są całobrzegie, lekko zaostrzone, dołem orzęsione i łukowato odgięte w dół. Na brzegach posiadają po 5-7 wypotników. To właśnie wydzielany przez te wypotniki węglan wapnia nadaje poduszce seledynową barwę. Listki wyrastają bardzo gęsto na pędzie, dachówkowato zachodząc na siebie. Na łodyżkach kwiatowych skrętolegle wyrastają tylko 2-4 lancetowate liście. Są one dłuższe od liści tworzących poduszkę. Kwiaty pojedyncze, lub zebrane w kilkukwiatowy kwiatostan na szczycie łodygi. Są to kwiaty promieniste, mają 5-krotny kielich o tępych i gruczołowato owłosionych działkach. Korona o średnicy ok. 1 cm składa się z 5 mlecznobiałych płatków 2-3 razy dłuższych od działek. W środku kwiatu 1 słupek i 10 pręcików. Owoc pękająca na dwie części torebka. Nasiona drobne, ciemne.

Biologia i występowanie

Rozwój: bylina: Kwitnie od czerwca do lipca. Hemikryptofit. Siedlisko: skały, piargi, wyleżyska, niskie murawy. Wyłącznie na podłożu wapiennym. W Tatrach występuje od regla dolnego po piętro halne, wyjątkowo dochodzi nawet do 2150 m n.p.m. Główny obszar jej występowania stanowi piętro kosówki i piętro halne. Fitosocjologia: gatunek charakterystyczny dla Ass. Caricetum firmae. Tworzy mieszańce ze skalnicą nakrapianą.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-07-04 00:31:42]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=63828832. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • Zofia Radwańska-Paryska: Rośliny tatrzańskie (Atlasy botaniczne). Irena Zaborowska (ilustr.). Warszawa: WSiP, 1988. ISBN 83-09-00256-4.
  • Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  • Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02]  (ang.).
  • The Plant List. [dostęp 2017-01-11].
  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
  • Zofia Radwańska-Paryska: Rośliny tatrzańskie. Warszawa: WSiP, 1988. ISBN 83-02-00872-9.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • czerwiec
      • lipiec
    • liczba płatków
      • płatków pięć
    • kwiatostan
    • symetria kwiatu
      • promienista
  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • do kostki (0 < x < 15 cm)
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście lancetowate
  • cechy owoców
    • rodzaj owoców
      • suche
        • torebki
  • ogólne
    • bylina
    • tworzy mieszańce
  • siedlisko
    • Piętro halne
    • murawy
    • Tatry