Wirtualny atlas roślin: Rozchodnik karpacki / Sedum telephium

Rozchodnik karpacki, rozchodnikowiec karpacki (Sedum telephium L., właśc. Hylotelephium telephium (L.) H. Ohba) – gatunek rośliny należący do rodziny gruboszowatych. Występuje głównie w górach zachodniej i środkowej Europy. W Polsce rozpowszechniony w Karpatach oraz na pogórzu. Według botaników uważany był dawniej za endemit karpacki i stąd jego polska nazwa gatunkowa.

Pokrój roślina osiągająca wysokość 50 cm. Wszystkie nadziemne pędy jesienią obumierają. Łodyga pędy kwiatostanowe wzniesione, mięsiste, pojedyncze. Liście ulistnienie skrętoległe. Liście mięsiste, płaskie, wąskojajowate, długości 5-8 cm, nieregularnie ząbkowane. Wszystkie liście stopniowo zwężają się w ogonek liściowy. Kwiaty o barwie purpurowo-różowej, zebrane w płaskie, duże, gęste, rozgałęzione i zwarte nibybaldachy o średnicy 15-20 cm. Płatki korony ostro zakończone, prosto rozwarte i płaskie na szczycie. Mają długość równą długości pręcików. Wewnętrzne pręciki są w 1/3 długości przyrośnięte do płatków. Mają czerwonobrunatne pylniki, z czasem czerniejące. Owoce wielonasienne torebki (mieszki).

Biologia i występowanie

Rozwój: bylina, geofit. Kwitnie od lipca do września. Siedlisko: rośnie na brzegach potoków, zacienionych skałach, piargach, w miejscach śródleśnych, traworoślach i zaroślach. Rodzaj podłoża jest mu obojętny, rośnie na glebach o podłożu obojętnym, a także na podłożu granitowym i wapiennym. Roślina o cechach sukulentów, kępiasta, o zgrubiałych i mięsistych liściach. Rośnie na podłożu suchym pośród rumoszu skalnego o dużej przepuszczalności, dlatego, ze względu na niedobory wody przystosował się do trudnych warunków gromadząc zapasy wody w liściach i łodygach. Pokrywa zwartymi łanami piargi i kamieniste podłoże. Zakorzeniony w głębokich szczelinach występuje również w lasach lub wysokich górach gdzie nie brakuje wody. Częsty w Karpatach od regla dolnego po piętro alpejskie, głównie w piętrze kosówki i piętrze halnym. Roślina żywicielska dla gąsienic motyli: niepylaka apollo i modraszka oriona.

Zastosowanie Jest uprawiany jako roślina ozdobna. Nadaje się do ogrodów skalnych oraz do ogrodów naturalistycznych. Uprawiany również na kwiat cięty – pędy długo zachowują świeży wygląd. Uprawa Uprawia się go poprzez sadzonkowanie, którego można dokonywać wiosną i poprzez całe lato. Wymaga stanowisk słonecznych lub półcienistych i suchych gleb. Jest łatwy w uprawie, odporny na choroby i suszę. Istnieje wiele odmian.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-28 05:20:05]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62816099. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-07-11] (ang.).
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105.