Wirtualny atlas roślin: Czyściec leśny / Stachys sylvatica

Czyściec leśny (Stachys sylvatica L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jasnotowatych. Czyściec leśny występuje na terenie Europy oraz obszarach Azji o umiarkowanym klimacie. W Polsce jest pospolity na całym niżu i w niższych położeniach górskich.

Pokrój roślina wysokości do 1 m, o nieprzyjemnym zapachu. Łodyga rozgałęziona, czasem pojedyncza, prosto wzniesiona lub podnosząca się. Miękko owłosiona, w górnej części pokryta gruczołkami. Posiada pełzające kłącze oraz długie, podziemne rozłogi. Liście ogonkowe, ułożone nakrzyżlegle. Blaszka liściowa sercowata, zaostrzona, o grubo piłkowanym brzegu, obustronnie owłosiona. Kwiaty zebrane w grona na szczytach łodyg, złożone z 4–6 nibyokółków, osadzonych w kątach zielonych, równowąskich podsadek. Kwiaty ciemnokarminowe lub czerwonofioletowe. Kielich dzwonkowaty, o 5 ząbkach i 10 nerwach pokrytych gruczołkami. Korona dwuwargowa, górna warga niepodzielna, dwukrotnie krótsza od dolnej. Dolna warga złożona z trzech zaokrąglonych klap. Wewnątrz korony pojedynczy słupek z dwudzielnym znamieniem i 4 dwusilne pręciki. Kwitnie od czerwca do września. Kwiaty są wyraźnie przedprątne i zapylane przez owady, które roślina zwabia intensywną barwą kwiatów. Owoce gładkie, trójkanciaste rozłupki, długości do 2 mm. Rozsiewane są przez wiatr i zwierzęta.

Biologia i występowanie

Bylina, hemikryptofit. Rośnie przeważnie na obszarach o klimacie oceanicznym i suboceanicznym. W Polsce od niżu po regiel górny. Gatunek azotolubny, preferuje gleby świeże. Występuje w górskich olszynach, grądach i buczynach. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Fagetalia.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-28 05:29:53]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62814854. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31] (ang.).
Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-12-27].