Wirtualny atlas roślin: Czarcikęs łąkowy / Succisa pratensis

Czarcikęs łąkowy (Succisa pratensis) – gatunek rośliny należący w zależności od ujęcia do rodziny przewiertniowatych Caprifoliaceae lub szczeciowatych Dipsacaceae. Występuje jako gatunek rodzimy w znacznej części Europy (bez jej południowych krańców), w północno-zachodniej Afryce (Tunezja, Algieria) oraz w zachodniej Azji (Azja Mniejsza, Kaukaz, Kazachstan i Syberia). Jako gatunek introdukowany rośnie w północno-wschodniej części Ameryki Północnej. W Polsce jest rozpowszechniony, tylko na zachodzie i północy lokalnie bywa rzadki.

Łodyga wzniesiona, rozgałęziająca się, o wysokości 15–50 (80) cm. Dołem jest naga, górą przylegająco owłosiona. Pod ziemią roślina posiada krótkie, ucięte kłącze. Liście ulistnienie nakrzyżległe. Liście eliptyczne lub jajowatolancetowate, dość grube, całobrzegie lub słabo piłkowane. Dolne mają nasadę zwężającą się w ogonek, górne są siedzące. Kwiaty kwiatostan typu koszyczek, z początku półkulisty, potem bardziej płaski, 2–3 cm średnicy. Korona kwiatu niebieskofioletowa. Przysadki w postaci wąskolancetowatych plewinek. Kielich kwiatów zwieńczony jest 5 długimi ośćmi. Prócz niego występuje miseczkowaty, czterokanciasty, szorstko owłosiony kieliszek o 4 jajowatych ząbkach. Korona o długości 4–7 mm jest owłosiona. Kwiaty środkowe tej samej wielkości, co brzeżne. Wewnątrz kwiatów dwukrotny słupek i 4 pręciki. Owoce ośmiożebrowe, silnie, szczecinkowato owłosione owoce pozorne (niełupki zrośnięte z kielichem i kieliszkiem) o długości 4–5 mm. Na szczycie z wzniesionymi łatkami kieliszka i 5 czarniawymi szczecinkami o długości 2 mm.

Biologia i występowanie

Bylina, hemikryptofit. Roślina miododajna, o przedprątnych kwiatach, kwitnie od lipca do września. Rośnie na wilgotnych łąkach, torfowiskach, obrzeżach lasów. Występuje na słabo kwaśnych i wilgotnych glebach. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Molinion caeruleae i Ass. Junco-Molinietum (opt.). Jest rośliną żywicielską chronionego motyla przeplatki aurinii.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2025-03-31 09:31:52]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=74075329. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.